Πλαστικό τέλος; Διάσπαση 90% σε μόλις 30 λεπτά από επιστήμονες
Ειδικοί επιστήμονες από το Τμήμα Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας (UNSW) ισχυρίζονται ότι μπορούν να διασπάσουν το 90% του πλαστικού μίας χρήσης μέσα σε μόλις 30 λεπτά, υποστηρίζοντας ότι το καταφέρνουν μόνο με τη χρήση αέρα, μωβ φωτός και λίγες χημικές ουσίες. Ερευνητική ομάδα του UNSW επιχειρεί να αποδομήσει το πολυστυρένιο, έναν τύπο αφρώδους πλαστικού, μη βιοδιασπώμενο το οποίο χρησιμοποιείται για την κατασκευή συσκευασιών μίας χρήσης, συνήθως για τη μεταφορά φαγητού. Σημειώνεται ότι το φελιζόλ είναι επιβλαβές για το περιβάλλον, εφόσον διασπάται σε μικρότερα τμήματα, που λόγω του χαμηλού βάρους τους μπορούν να «ταξιδέψουν» και να μολύνουν θάλασσες, αλλά και πηγές πόσιμου νερού, καταλαμβάνοντας ενδεχομένως συνολικά έως και το 30% του όγκου των χώρων υγειονομικής ταφής. Δείτε επίσης: Drone σε μέγεθος κουνουπιού για παρακολουθήσεις στην Κίνα Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες έχει αποφασιστεί η απαγόρευση της διάθεσής του. Οι ερευνητές διατείνονται ότι έχουν επιτύχει τη διάσπασή του με τη χρήση τριχλωριούχου σιδήρου, μια ανόργανη χημική ένωση, σε συνδυασμό με φως και οξυγόνο, χημική ένωση προσιτή και ευρέως προσβάσιμη, εύκολα χρησιμοποιήσιμη στον τομέα της ανακύκλωσης. Συγκεκριμένα η ομάδα χρησιμοποιώντας ένα αμυδρό, μωβ φως σε περιβάλλον εργαστηρίου διαπίστωσε ότι η διάσπαση είναι δυνατή, ενώ ανάλογα ήταν τα αποτελέσματα και με τη χρήση ηλιακού φωτός, σε μια διαδικασία ασφαλώς πιο αργή. Οι ερευνητές διαχώρισαν επτά μοναδικές κατηγορίες πολυμερών κατά 90% μέσα σε μόλις 30 λεπτά, ενώ μετά τρεις ώρες, το ποσοστό έφτασε το 97%. Σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Macromolecular Rapid Communications: «Η διαδικασία μπορεί να αποδομήσει έως και 97% του πολυμερούς σε λιγότερο από 3 ώρες. Αυτή η διαδικασία αποικοδόμησης μπορεί εύκολα να ελεγχθεί με το σβήσιμο του φωτός, το οποίο επιτρέπει την ακριβή ρύθμιση του ρυθμού αποικοδόμησης, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα της μεθόδου. Συνολικά, αυτή η μέθοδος παρέχει μια βιώσιμη μέθοδο για την αποικοδόμηση διαφόρων τύπων πολυμερών με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση». Σημειώνεται ακόμη ότι η συγκεκριμένη τεχνική έχει σχεδιαστεί ώστε τα σκληρά πολυμερή να μετατρέπονται σε επαναχρησιμοποιήσιμες πρώτες ύλες, γεγονός που καθιστά απολύτως κατάλληλη τη μέθοδο αυτή για υπηρεσίες διαχείρισης αποβλήτων, με το υπολειπόμενο προκύπτον προϊόν κατάλληλο να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη για ένα νέο προϊόν από πολυμερές. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Σύμπραξη του Εθνικού Γεωλογικού Μουσείου (ΕΑΓΜΕ) με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Επικίνδυνες ουσίες σε ζιζανιοκτόνα απειλούν την υγεία
Η τοξική χημική ουσία Diquat που έχει αντικαταστήσει την ύποπτη για εκδήλωση καρκίνου γλυφοσάτη σε ζιζανιοκτόνα στις Ηνωμένες Πολιτείες, φαίνεται να συνδέεται με μη αναστρέψιμη βλάβη οργάνων του ανθρώπου. Σύμφωνα με έκθεση ερευνητών του Νοσοκομείου Σουίνινγκ στην επαρχία Σιχουάν στην Κίνα, δημοσιευμένη στο Frontiers in Pharmacology, το Diquat, συγγενική ουσία του Paraquat, ενός ζιζανιοκτόνου 28 φορές πιο τοξικού από τη γλυφοσάτη, έχει απαγορευτεί σε 70 χώρες, παρότι εφαρμόζεται σε οπωρώνες και αμπελώνες, με αυξανόμενη διαρκώς χρήση. Συγκεκριμένα το διπυριδυλικό ζιζανιοκτόνο που χρησιμοποιείται ευρέως στη γεωργία και στον έλεγχο ζιζανίων χάρη στην ταχεία δράση του και την αποτελεσματικότητά του, είναι ανθεκτικό στο περιβάλλον και διαλύεται στο νερό, εγείροντας ανησυχία για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και τον άνθρωπο. Σύμφωνα με το πόρισμα της έκθεσης «Η υψηλή διαλυτότητά του στο νερό και η σταθερότητά του σε όξινα και ουδέτερα περιβάλλοντα συμβάλλουν στα επίμονα περιβαλλοντικά του υπολείμματα». Παρότι το Diquat εμφανίζει χαμηλότερη οξεία τοξικότητα σε σύγκριση με το ζιζανιοκτόνο Paraquat, φαίνεται να αποτελεί σημαντική απειλή για τα οικοσυστήματα, εξαιτίας ακριβώς αυτής της δυνατότητάς του για βιοσυσσώρευση και μακροχρόνια παραμονή στο έδαφος και τα υδάτινα σώματα. Δείτε επίσης: Top 5 Σταθμοί στην Ιατρική Επιστήμη: Επαναστατικές Ανακαλύψεις στην Ιστορία της Υγείας Το Diquat εισέρχεται επιπλέον στο σώμα μέσω του πεπτικού συστήματος. Ο βασικός μηχανισμός της τοξικότητάς του παραπέμπει στο οξειδωτικό στρες που προκαλείται από τα αντιδραστικά είδη οξυγόνου, το οποίο όχι μόνο βλάπτει τη λειτουργία του εντερικού φραγμού, αλλά επιδεινώνει τη φλεγμονή, διαταράσσοντας την ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος και την κανονική παραγωγή μεταβολικών προϊόντων Οι ερευνητές επισημαίνουν: «Κύριος στόχος της τοξικότητας της ουσίας είναι το έντερο, καθώς μέσω της κατάποσης επιτρέπεται να βλάψει άμεσα τα εντερικά επιθηλιακά κύτταρα, να διαταράξει τις στενές συνδέσεις, να προκαλέσει φλεγμονώδεις αποκρίσεις». Ενώ μπορεί να επηρεάσει τους νεφρούς και υπάρχουν ενδείξεις για βλάβες σε πνεύμονες και νευρικό σύστημα. Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε απαγορεύσει την χρήση του το 2018 εξαιτίας του «υψηλού κινδύνου» για τους εργαζόμενους και τους πολίτες. Στη Βραζιλία, όπως, όπου παραμένει δημοφιλές και τα προστατευτικά μέτρα που λαμβάνουν οι αγρότες είναι ελάχιστα, υπάρχουν πολλές αναφορές για δηλητηριάσεις. Στις ΗΠΑ, όπου εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται το Diquat και το Paraquat, καταγράφονται ασθένειες που συνδέονται με τις ουσίες. Ωστόσο, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι οι περισσότερες μελέτες βασίστηκαν σε δεδομένα τρωκτικών, χωρίς να υπάρχουν έρευνες σε ανθρώπους που να επιβεβαιώνουν τα ευρήματα, ζητώντας μάλιστα να μελετηθούν ενδελεχώς πληθυσμιακές ομάδες που εκτίθενται στην ουσία, υπαγορευόμενες από στοχευμένες στρατηγικές που εστιάζουν στο έντερο και βελτιωμένα υπολογιστικά μοντέλα για την ει δυνατόν καλύτερη κατανόηση των επιπτώσεων. Οι ειδικοί ερευνητές τονίζουν με επιφύλαξη :«[Η σε βάθος] διερεύνηση των τοξικολογικών μηχανισμών του παραμένει απαραίτητη για την οικολογική αποκατάσταση σε μολυσμένες περιοχές, την κλινική διαχείριση περιπτώσεων δηλητηρίασης και την αξιολόγηση της τοξικότητας των δομικά συγγενών ζιζανιοκτόνων.» Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Το ανακυκλωμένο πλαστικό ενδέχεται να επηρεάζει μεταβολισμό και ορμόνες
Το ανακυκλωμένο πλαστικό ενδέχεται να επηρεάζει μεταβολισμό και ορμόνες
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση παράγονται ετησίως 380 εκατ. τόνοι πλαστικού παγκοσμίως, ενώ μόνο το 9% ανακυκλώνεται. Το μεγαλύτερο μέρος των πλαστικών αποτεφρώνεται, καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής ή φτάνει στον ωκεανό επιδρώντας αρνητικά στα θαλάσσια είδη. Η αύξηση της παραγωγής, αφού τα τελευταία μάλιστα 10 χρόνια έχει παραχθεί περισσότερο πλαστικό από ό,τι σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα, έχει οδηγήσει τους αρμόδιους φορείς σε αναζήτηση λύσεων για τον περιορισμό των επιπτώσεων της πλαστικής ρύπανσης, όπως η ανακύκλωση, διαδικασία η οποία συνδέεται με αρκετές προκλήσεις και περιορισμούς, λόγω των πρόσθετων και των μειγμάτων από πολυμερή που περιέχονται στα προς ανακύκλωση προϊόντα. Σύμφωνα με μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία και της Λειψίας στη Γερμανία χιλιάδες είναι τα χημικά πρόσθετα και άλλες τοξικές ουσίες που σχεδόν ποτέ δεν αναφέρονται και μπορούν να καταλήξουν σε ανακυκλωμένα προϊόντα. Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Journal of Hazardous Materials έχει αποδειχθεί ότι ανακυκλώνονται και επικίνδυνες χημικές ουσίες σε νέα υλικά και προϊόντα και μάλιστα από τις 16.000 χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή πλαστικών οι 4.200 φαίνεται να έχουν επικίνδυνες ιδιότητες. Ειδικότερα πολλές από αυτές ανήκουν στις κατηγορίες των πλαστικοποιητών, των επιβραδυντών φλόγας, των αντιοξειδωτικών, των σταθεροποιητών υπεριώδους ακτινοβολίας ή των αντιμικροβιακών παραγόντων. Ελάχιστες εξ αυτών μπορεί να ρυθμιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα πλαστικά δεν είναι ανιχνεύσιμες καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, πράγμα που σημαίνει ότι ούτε οι καταναλωτές, ούτε οι διαχειριστές αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων ανακύκλωσης, γνωρίζουν ποια πλαστικά περιέχουν ποιες χημικές ουσίες και πόσα έρχονται σε επαφή με άλλες όπως τα φυτοφάρμακα. Ενώ με τη σειρά τους οι μελετητές επισημαίνουν επανειλημμένα ότι οι ισχύοντες κανονισμοί για τις πλαστικές χημικές ουσίες είναι ανεπαρκείς για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος. Δείτε επίσης: Δημιουργικότητα και AI: Πώς οι καθημερινές συνήθειες κάνουν τη διαφορά Συγκεκριμένα σε μία προσπάθεια να διερευνήσουν τις πιθανές συνέπειες για την υγεία οι ερευνητές των δύο πανεπιστημίων συγκέντρωσαν σφαιρίδια από ανακυκλωμένο πλαστικό πολυαιθυλενίου από Ινδία, Νιγηρία και Ταϊβάν. Διαπίστωσαν ότι τα σφαιρίδια μπορούν να απελευθερώσουν χημικές ουσίες στο νερό επιδρώντας αρνητικά στο ενδοκρινικό σύστημα και τον μεταβολισμό των λιπιδίων σε προνύμφες ψαριού-ζέβρα. Ακολούθησαν την ακόλουθη διαδικασία: τοποθέτησαν σε δεξαμενές με νερό τα σφαιρίδια για 48 ώρες και στη συνέχεια τις προνύμφες του ψαριού-ζέβρα για διάστημα πέντε ημερών. Από τις μετρήσεις στα ψάρια διαπίστωσαν αύξηση στη γονιδιακή έκφραση που σχετίζεται με τον μεταβολισμό των λιπιδίων, την λιπογένεση και την ενδοκρινική ρύθμιση. Η Αζόρα Κόνιγκ Καρντγκάρ, επικεφαλής συντάκτρια και ερευνήτρια οικοτοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ εξηγεί: «Αυτοί οι σύντομοι χρόνοι έκθεσης αποτελούν έναν ακόμη δείκτη των κινδύνων που θέτουν οι χημικές ουσίες στα πλαστικά για τους ζωντανούς οργανισμούς. Οι επιπτώσεις που παρατηρήσαμε δείχνουν ότι η έκθεση μπορεί να αλλάξει τη φυσιολογία και την υγεία των ψαριών». Από παλαιότερη μελέτη είχαν προκύψει ανάλογες συνέπειες στον άνθρωπο και δη στο αναπαραγωγικό σύστημα από την έκθεση σε τοξικές ουσίες στα πλαστικά. Η Μπέθανι Κάρνεϊ Άλμροθ, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ και ερευνήτρια, διευκρινίζει: «Αυτό είναι το κύριο εμπόδιο στην ιδέα της ανακύκλωσης πλαστικού. Δεν έχουμε ποτέ πλήρη γνώση για το ποιες χημικές ουσίες θα καταλήξουν σε ένα αντικείμενο κατασκευασμένο από ανακυκλωμένο πλαστικό. Υπάρχει επίσης σημαντικός κίνδυνος ανάμειξης χημικών ουσιών, που καθιστούν το ανακυκλωμένο πλαστικό τοξικό». Σημειώνεται ότι οι επιστήμονες υπολόγισαν τις χημικές ουσίες που απελευθερώθηκαν στο νερό κατά τις πρώτες 48 ώρες, εντόπισαν πολλές ενώσεις, με το μείγμα τους να μεταβάλλεται σύμφωνα με τα διαφορετικά σφαιρίδια. Ανάμεσα σε αυτές εντόπισαν σταθεροποιητές υπεριώδους ακτινοβολίας και πλαστικοποιητών, φυτοφάρμακα και βιοκτόνα, εκτιμώντας ότι με αυτά μπορεί να έχουν μολυνθεί τα πλαστικά κατά την πρώτη φάση χρήσης τους, πριν γίνουν απόβλητα και ανακυκλωθούν. Αυτό το εύρημα οδηγεί τους ειδικούς επιστήμονες να επισημάνουν στους αρμόδιους φορείς ότι οφείλουν να απαγορεύσουν ή έστω να περιορίσουν τα επικίνδυνα χημικά στα πλαστικά, αυξάνοντας ταυτόχρονα την επιζητούμενη διαφάνεια στην αλυσίδα παραγωγής τους, ώστε να μπορούν να ανακυκλωθούν με ασφαλή και βιώσιμο τρόπο. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Έκπληξη από νέα μελέτη: Περισσότερα μικροπλαστικά σε γυάλινες φιάλες από ό,τι σε πλαστικές
Κοράλλια και κλιματική αλλαγή: Τι δείχνουν για το μέλλον της στάθμης της θάλασσας
Τα κοράλλια, εκτός από τη ζωτική τους σημασία για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, αποτελούν έναν αναπάντεχο αλλά πολύτιμο σύμμαχο για την επιστημονική έρευνα. Μέσα από τα απολιθώματά τους, οι επιστήμονες αποκτούν πρόσβαση σε δεδομένα του παρελθόντος που αποκαλύπτουν πώς έχει μεταβληθεί η στάθμη των ωκεανών και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τις μελλοντικές εξελίξεις. Πρόσφατη μελέτη από επιστημονικές ομάδες του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν-Μάντισον και του Πανεπιστημίου της Φλόριντα έφερε στο φως αποκαλυπτικά στοιχεία από απολιθωμένα κοράλλια στις Σεϋχέλλες. Η έρευνα έδειξε ότι, πριν από περίπου 122.000 έως 123.000 χρόνια, κατά τη διάρκεια μιας θερμής περιόδου με παρόμοιες θερμοκρασίες με τις σημερινές, η άνοδος της στάθμης των θαλασσών δεν συνέβη σταδιακά, αλλά σε τρεις απότομες και σύντομες φάσεις μέσα σε ένα διάστημα περίπου 6.000 ετών. Αυτή η απροσδόκητη ταχύτητα μεταβολής της στάθμης των υδάτων εγείρει ανησυχίες για το τι ενδέχεται να ακολουθήσει, καθώς η σημερινή αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας θα μπορούσε να επιφέρει παρόμοια ή ακόμη πιο έντονα φαινόμενα. Δείτε επίσης: Ανιχνευτής διαρροών $150.000 που ίσως καθορίσει το μέλλον του υδρογόνου Η καθηγήτρια γεωεπιστημών Άντρεα Ντάτον, μία από τις κύριες συντάκτριες της μελέτης, επισημαίνει πως τα ευρήματα δείχνουν ότι η αλλαγή στην ποσότητα των πάγων και στη στάθμη της θάλασσας μπορεί να είναι ξαφνική και έντονη. Αυτή η διαπίστωση έχει ιδιαίτερη σημασία για όσους σχεδιάζουν πολιτικές αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης και διαχείρισης των κινδύνων που σχετίζονται με τη θάλασσα. Κατά την τελευταία μεσοπαγετώδη περίοδο, οι πάγοι στους πόλους δεν αντέδρασαν με τον ίδιο τρόπο στις αλλαγές της θερμοκρασίας, με αποτέλεσμα να λιώνουν και να επεκτείνονται σε διαφορετικούς χρόνους. Οι θερμοκρασίες στα δύο ημισφαίρια δεν συγχρονίζονταν, γεγονός που προκάλεσε ασύμμετρες αυξομειώσεις στη στάθμη της θάλασσας. Ωστόσο, σήμερα, με την υπερθέρμανση του πλανήτη να επηρεάζει ταυτόχρονα και τα δύο ημισφαίρια, το ενδεχόμενο μιας μαζικής και ταχείας τήξης των πάγων είναι πιο ρεαλιστικό από ποτέ. Η Ντάτον αναφέρει ότι, με βάση τις ήδη καταγεγραμμένες θερμοκρασίες, η μέση παγκόσμια άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα μπορούσε να φτάσει ακόμη και τα 10 μέτρα. Οι επιπτώσεις ενός τέτοιου σεναρίου θα ήταν καταστροφικές, κυρίως για τις παράκτιες περιοχές, τις υποδομές, την τοπική οικονομία και τα οικοσυστήματα. Η έρευνα αποτελεί ξεκάθαρη προειδοποίηση: απαιτούνται άμεσα μέτρα περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και στρατηγικός σχεδιασμός για την προσαρμογή των κοινωνιών στα πιθανά μελλοντικά σενάρια. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Θαλάσσια κρίση: Οι αχινοί εκτοπίζουν τα κοράλλια
Το Νερό ως Μοχλός Οικονομικής Μετάβασης: Το Παράδειγμα του Σιάτλ
Το νερό δεν θεωρείται συνήθως βασικός παράγοντας οικονομικού σχεδιασμού. Στην περίπτωση όμως του Σιάτλ, η αξιοποίησή του δείχνει τον δρόμο για μια νέα προσέγγιση. Σε αυτό το πλαίσιο, το Finance Trends αναλύει πώς η πόλη μετατρέπει τον φυσικό της πλούτο σε εργαλείο βιώσιμης ανάπτυξης. Από τον Βιομηχανικό Πλούτο στην Πράσινη Μετάβαση Το Σιάτλ ιστορικά στηρίχτηκε στα θαλάσσια εμπορικά του κανάλια, την αλιεία και τις πλουτοπαραγωγικές πηγές του Ειρηνικού. Σήμερα, ωστόσο, επενδύει στην πράσινη μετάβαση με επίκεντρο την υδροηλεκτρική ενέργεια, τη βιώσιμη διαχείριση υδάτινων πόρων και την καινοτομία. Η Seattle City Light — ο πρώτος δημοτικός οργανισμός ενέργειας στις ΗΠΑ που πέτυχε ουδετερότητα άνθρακα από το 2005 — καλύπτει σχεδόν το 90% των ενεργειακών αναγκών της πόλης από υδροηλεκτρικές πηγές. Το Νερό ως Στρατηγικός Πόρος Οι δημόσιες επιχειρήσεις του Σιάτλ (όπως η Seattle Public Utilities) εφαρμόζουν προηγμένα συστήματα διαχείρισης ύδρευσης, αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού, ενώ συνεργάζονται με startups και πανεπιστήμια για την ανάπτυξη καινοτομιών στην περιβαλλοντική τεχνολογία. Δείτε επίσης: Όραμα χωρίς Σύνορα: Πέντε Μετανάστες Επιχειρηματίες που Άλλαξαν την Παγκόσμια Αγορά Το λιμάνι του Σιάτλ (Port of Seattle) εισάγει οικολογικές πρακτικές όπως η «shore power» για τα κρουαζιερόπλοια, μειώνοντας τις εκπομπές άνθρακα κατά χιλιάδες τόνους CO₂ ετησίως. Επένδυση στο Κοινωνικό Οικοσύστημα Η υδάτινη στρατηγική δεν περιορίζεται στη βιομηχανία ή στις υποδομές. Πάρκα κατά μήκος των υδάτινων λεκανών, εκπαιδευτικά προγράμματα για σχολεία και τοπικές δράσεις πολιτών ενισχύουν τη σύνδεση της κοινωνίας με το υγρό στοιχείο. Η βιωσιμότητα εδώ είναι συλλογική υπόθεση. Τι Μπορούμε να Μάθουμε Το παράδειγμα του Σιάτλ δείχνει πως η βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι απλώς περιβαλλοντική επιλογή – είναι οικονομική στρατηγική. Πόλεις που επιλέγουν να επενδύσουν στους φυσικούς τους πόρους με υπευθυνότητα, μπορούν να χτίσουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για δεκαετίες. Μπορεί η Ελλάδα να Ακολουθήσει; Σε μια χώρα που διαθέτει ακτογραμμή 13.000 χιλιομέτρων και πλούσιο υδάτινο δυναμικό, το ερώτημα είναι επιτακτικό. Θα επενδύσουμε στη διαχείριση και την προστασία των φυσικών μας πόρων με όραμα; Ή θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε το περιβάλλον ως βάρος και όχι ως ευκαιρία; Επίλογος Η εμπειρία του Σιάτλ μάς θυμίζει πως η αειφορία δεν είναι απλώς ένα περιβαλλοντικό αίτημα, αλλά μια στρατηγική επιλογή που μπορεί να οδηγήσει σε οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική ευημερία. Επενδύοντας στους φυσικούς πόρους με σεβασμό και καινοτομία, οι πόλεις μπορούν να γίνουν πρωτοπόροι της νέας πράσινης οικονομίας. Το κρίσιμο ερώτημα που τίθεται είναι αν είμαστε έτοιμοι να ακολουθήσουμε αυτό το παράδειγμα και να θέσουμε το μέλλον μας σε πιο σταθερές και βιώσιμες βάσεις. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Βιώσιμες Πόλεις του Μέλλοντος – Τι Μπορούμε να Μάθουμε από το Άμστερνταμ και την Κοπεγχάγη;
Πώς η Σιγκαπούρη εφαρμόζει τεχνολογίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Η κλιματική αλλαγή αποτελεί μία από τις πιο κρίσιμες προκλήσεις της εποχής μας, που απαιτεί καινοτόμες λύσεις και αποφασιστική δράση σε παγκόσμιο επίπεδο. Η Σιγκαπούρη, μια μικρή αλλά δυναμική πόλη-κράτος στη Νοτιοανατολική Ασία, ξεχωρίζει ως παγκόσμιο παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο συνδυάζει τεχνολογία, πολιτική και στρατηγική για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Στο σημερινό άρθρο του Finance Trends, εξετάζουμε τις πιο σημαντικές τεχνολογικές καινοτομίες που εφαρμόζει η Σιγκαπούρη, καθώς και τα μαθήματα που μπορούν να αντλήσουν άλλες χώρες και πόλεις από το παράδειγμά της. Ηγετική Στρατηγική για την Κλιματική Ανθεκτικότητα Η Σιγκαπούρη αντιμετωπίζει ιδιαίτερες προκλήσεις λόγω του μικρού της μεγέθους, της πυκνότητας του πληθυσμού και της γεωγραφικής της θέσης σε μια περιοχή ευάλωτη σε πλημμύρες και άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Ως εκ τούτου, η χώρα έχει υιοθετήσει μια ολοκληρωμένη στρατηγική που συνδυάζει πρόληψη, καινοτομία και επένδυση σε τεχνολογίες αιχμής. Τεχνολογίες Υποδομών: Αντιμετώπιση των Πλημμυρών Η Σιγκαπούρη έχει επενδύσει σημαντικά σε «έξυπνα» συστήματα διαχείρισης υδάτων, τα οποία περιλαμβάνουν: • Αυτόματους αισθητήρες στάθμης νερού και ανίχνευσης πλημμυρών που παρέχουν δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας γρήγορη αντίδραση και προληπτικά μέτρα.• Σύστημα έξυπνων αντλιών και φραγμάτων, που ρυθμίζουν τη ροή των υδάτων και αποτρέπουν την εισροή θαλασσινού νερού στις περιοχές χαμηλού υψομέτρου.• Πράσινες υποδομές, όπως πορώδη πεζοδρόμια και πάρκα που απορροφούν τα όμβρια ύδατα, μειώνοντας το φορτίο στα αποχετευτικά δίκτυα. Δείτε επίσης: Ο πρώτος 3D εκτυπωμένος πύργος TorAlva είναι πια γεγονός Καινοτομίες στην Ενέργεια και την Αστική Κλιματική Πολιτική • Ενεργειακή αποδοτικότητα: Η Σιγκαπούρη προωθεί τα «έξυπνα» κτίρια που ελαχιστοποιούν την κατανάλωση ενέργειας μέσω αυτοματισμών και συστημάτων παρακολούθησης.• Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Αν και η χώρα έχει περιορισμένο χώρο για μεγάλης κλίμακας εγκαταστάσεις αιολικών ή ηλιακών πάρκων, επενδύει στην αξιοποίηση τεχνολογιών όπως τα ηλιακά πάνελ σε κτίρια και πλωτές εγκαταστάσεις.• Ηλεκτρική κινητικότητα: Υποστηρίζει τη μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα με δίκτυα φόρτισης και κίνητρα για τους χρήστες. Τεχνητή Νοημοσύνη και Μεγάλα Δεδομένα Η Σιγκαπούρη αξιοποιεί τεχνολογίες ΤΝ και big data για την πρόβλεψη περιβαλλοντικών κινδύνων και τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης πόρων: • Μοντέλα πρόβλεψης κλιματικών φαινομένων που βασίζονται σε τεχνητή νοημοσύνη και συλλογή δεδομένων από δορυφόρους και αισθητήρες.• Έξυπνα δίκτυα διαχείρισης ενέργειας, που επιτρέπουν ευέλικτη διανομή και αποθήκευση ενέργειας. Οικονομική Στήριξη και Χρηματοδότηση Η κυβέρνηση της Σιγκαπούρης έχει δημιουργήσει ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα και κίνητρα για την ενίσχυση καινοτόμων τεχνολογιών και επιχειρήσεων που συμβάλλουν στην πράσινη μετάβαση. Επιπλέον, η χώρα προσελκύει διεθνείς επενδύσεις σε τεχνολογίες καθαρής ενέργειας και βιώσιμης ανάπτυξης. Τι Μπορούν να Μάθουν Άλλες Χώρες • Η σημασία της ολοκληρωμένης στρατηγικής που συνδυάζει τεχνολογία, πολιτική και κοινωνική συμμετοχή.• Η επένδυση σε ψηφιακά εργαλεία που επιτρέπουν τη διαχείριση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο.• Η ανάγκη για ευελιξία και προσαρμοστικότητα στις τοπικές συνθήκες και προκλήσεις. Συμπέρασμα Η Σιγκαπούρη αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για το πώς μια χώρα με περιορισμένους φυσικούς πόρους μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μέσω τεχνολογίας, καινοτομίας και προσεκτικού σχεδιασμού. Η εμπειρία της μπορεί να εμπνεύσει και να καθοδηγήσει άλλες χώρες και πόλεις στην προσπάθειά τους για βιώσιμο μέλλον. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Βιώσιμες Πόλεις του Μέλλοντος – Τι Μπορούμε να Μάθουμε από το Άμστερνταμ και την Κοπεγχάγη;
Υπεραλίευση και οικονομία: Πώς απειλούνται εκατομμύρια ζωές και οικοσυστήματα
Περισσότερο από το 35% των παγκόσμιων ιχθυαποθεμάτων βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση λόγω υπεραλίευσης, σύμφωνα με νέα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO). Η ανησυχητική αυτή εξέλιξη θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τα θαλάσσια οικοσυστήματα, αλλά και τη διατροφική ασφάλεια και την επιβίωση πολλών παράκτιων κοινοτήτων ανά τον κόσμο. Η πρόσφατη μελέτη του FAO, που παρουσιάστηκε στη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, καταγράφει ότι το 35,5% των αλιευτικών αποθεμάτων υπεραλιεύονται, με βάση δεδομένα του 2021 και ανανεωμένη μεθοδολογία. Τα στοιχεία δείχνουν αύξηση της τάξης του 1% ετησίως στα υπεραλιευμένα αποθέματα, κάτι που επιδεινώνει την κατάσταση και θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και την ευημερία των ανθρώπων που εξαρτώνται από αυτήν. Δείτε επίσης: Ανιχνευτής διαρροών $150.000 που ίσως καθορίσει το μέλλον του υδρογόνου Η έκθεση, η οποία αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση της παγκόσμιας κατάστασης των ψαριών, επισημαίνει πως η ανθρώπινη παρέμβαση έχει οδηγήσει σε μείωση πολλών ειδών, όπως οι καρχαρίες και τα σαλάχια, που πλέον θεωρούνται ευάλωτα. Επιπλέον, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας ασκεί περαιτέρω πίεση στα ευαίσθητα ωκεάνια οικοσυστήματα. Τα μειωμένα αποθέματα ψαριών έχουν άμεση επίδραση στη διατροφή και στην οικονομία εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων, ιδιαίτερα σε παράκτιες περιοχές όπου η αλιεία και η υδατοκαλλιέργεια αποτελούν βασικό μέσο επιβίωσης. Παράλληλα, θετικά παραδείγματα βιώσιμης διαχείρισης εμφανίζονται σε περιοχές όπως ο βορειοανατολικός και νοτιοδυτικός Ειρηνικός, όπου το ποσοστό βιώσιμης αλιείας αγγίζει το 92,7% και 85,5% αντίστοιχα. Αντίθετα, στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα μόνο το 35,1% της αλιείας χαρακτηρίζεται βιώσιμο. Οι συντάκτες της μελέτης τονίζουν πως η επαρκής χρηματοδότηση είναι καθοριστική για την ανάκαμψη των ιχθυαποθεμάτων. Αν και ο στόχος 14 της Ατζέντας 2030 του ΟΗΕ έχει ως σκοπό την προστασία και αειφόρο χρήση των ωκεανών, η χρηματοδότησή του παραμένει ανεπαρκής. Εξάλλου, ο αρχικός στόχος για τον τερματισμό της υπεραλίευσης μέχρι το 2020 δεν επιτεύχθηκε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για άμεση και αποτελεσματική δράση. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Πιθανή επίδραση στον μεταβολισμό ενδέχεται να έχουν τα ανακυκλωμένα πλαστικά
Ο Τραμπ καταργεί εργαλεία χαρτογράφησης της κλιματικής κρίσης
Η κίνηση της κυβέρνησης Τραμπ στις ΗΠΑ να αφαιρέσει αθόρυβα μια σειρά κρίσιμων ομοσπονδιακών εργαλείων περιβαλλοντικής χαρτογράφησης, όταν η κλιματική κρίση καθιστά τη χρήση τους πιο αναγκαία από ποτέ προκαλεί έντονες αντιδράσεις από επιστήμονες, περιβαλλοντικές οργανώσεις και τοπικές κοινότητες παγκοσμίως. Οι άλλοτε διαθέσιμοι αυτοί διαδραστικοί πόροι, σημαντικά εργαλεία για ερευνητές, πολεοδόμους και οργανώσεις στον χώρο της προστασίας ευάλωτων κοινοτήτων από τη ρύπανση, την κλιματική αλλαγή και το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος απενεργοποιήθηκαν στο πλαίσιο εκτελεστικών διαταγμάτων που αποσκοπούσαν στον τερματισμό των ομοσπονδιακών προγραμμάτων «Διαφορετικότητα, Ισότητα και Ένταξη (DEI)». Οργανισμοί όπως ο Οργανισμός Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) και το Υπουργείο Ενέργειας ισχυρίζονται ότι συμμορφώνονται με τις νέες οδηγίες του Λευκού Οίκου, χαρακτηρίζοντας τις πρωτοβουλίες DEI «σπάταλες», κίνηση άκρως περιβαλλοντικά οπισθοδρομική. Ένα από τα πολύτιμα εργαλεία που χάθηκαν είναι το EJScreen του EPA, μια πλατφόρμα περιβαλλοντικής δικαιοσύνης που απεικόνιζε τους ρύπους, την έκθεση στα λύματα και τους κινδύνους μολύβδου, παράλληλα με τη δημογραφική ευπάθεια και διακυμάνσεις. Επί σειρά ετών ενημέρωνε για την αντιμετώπιση καταστροφών και βοηθούσε ομάδες, όπως η Sierra Club να υπερασπιστούν καθαρότερο αέρα και νερό. Ωστόσο ένας εθελοντικός συνασπισμός – οι Public Environmental Data Partners – έχει αναδημιουργήσει μεγάλο μέρος του EJScreen, παρά την έλλειψη πρόσβασης στον αρχικό κώδικα. Δείτε επίσης: Νέος Group CFO στον Όμιλο ΤΙΤΑΝ Δεν υπάρχει πλέον και ο δείκτης μελλοντικού κινδύνου της FEMA, ο οποίος προέβλεπε το κόστος ζημιών σε επίπεδο νομού από πλημμύρες, πυρκαγιές και καύσωνες υπό διαφορετικά κλιματικά σενάρια, εργαλείο που είχε επιστρέψει στο Miami-Dade, για παράδειγμα, να εκτιμήσει τις ετήσιες απώλειες από τυφώνες ύψους 191 εκατομμυρίων δολαρίων μέχρι τα μέσα του αιώνα, αφήνοντας τους σχεδιαστές με λιγότερες γνώσεις καθώς τα κλιματικά φαινόμενα εντείνονται. Επίσης σημειώνεται ότι χάνεται και το εργαλείο διαλογής για το κλίμα και την οικονομική δικαιοσύνη, που συνδέεται με την πρωτοβουλία Justice40 του Μπάιντεν, που εξασφάλισε ότι το 40% των ομοσπονδιακών επενδύσεων για το κλίμα και την ενέργεια έφτανε σε μειονεκτούσες κοινότητες, απώλεια που προφανώς θα υπονομεύσει την πρόσβαση σε επιχορηγήσεις δισεκατομμυρίων. Σημειώνεται επίσης ότι τίθενται εκτός λειτουργίας ο χάρτης του DOE για το κοινοτικό σχέδιο ωφελημάτων και το εργαλείο δεδομένων για την ενεργειακή προσιτότητα χαμηλού εισοδήματος, αμφότερα χρησιμοποιούμενα στην επισήμανση των ανισοτήτων και ενημέρωση για τις επενδύσεις σε υποδομές. Ας μην παραλείψουμε να αναφερθούμε και στις δικαστικές διαδικασίες που παρακωλύουν κάποια εργαλεία, τα οποία παραμένουν αρχειοθετημένα ή εν μέρει αποκαθίστανται μέσω ανεξάρτητων προσπαθειών, όπως το Wayback Machine. Ας σημειωθεί ότι οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, προειδοποιώντας ότι χωρίς δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, υποστηριζόμενα από την κυβέρνηση, οι όποιες προσπάθειες αντιμετώπισης της κλιματικής αδικίας θα παραμένουν ανίσχυρες και αναποτελεσματικές. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Νέος Group CFO στον Όμιλο ΤΙΤΑΝ
Βιώσιμες Πόλεις του Μέλλοντος – Τι Μπορούμε να Μάθουμε από το Άμστερνταμ και την Κοπεγχάγη;
Πόλεις που συνδυάζουν ποιότητα ζωής, καινοτομία και περιβαλλοντική ευαισθησία δεν είναι πλέον σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι πραγματικότητα — και ήδη υπάρχουν. Το Άμστερνταμ και η Κοπεγχάγη αποτελούν δύο από τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα βιώσιμων πόλεων παγκοσμίως, επενδύοντας διαρκώς σε πράσινες υποδομές, έξυπνη κινητικότητα και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στο σημερινό άρθρο του Finance Trends, εξετάζουμε τι μπορούμε να μάθουμε από αυτά τα παραδείγματα και πώς μπορούν να αποτελέσουν οδηγό για το μέλλον των αστικών μας κέντρων. Τι Είναι Μια Βιώσιμη Πόλη; Μια βιώσιμη πόλη είναι ένα αστικό περιβάλλον σχεδιασμένο ώστε να μειώνει το περιβαλλοντικό του αποτύπωμα, να ενισχύει την κοινωνική συνοχή και να υποστηρίζει μια δίκαιη και ανθεκτική οικονομική ανάπτυξη. Στην πράξη, αυτό σημαίνει περισσότερους πράσινους χώρους, έξυπνη διαχείριση ενέργειας, καθαρή μετακίνηση και βιώσιμες υποδομές. Άμστερνταμ: Η Πόλη του Ποδηλάτου και της Κυκλικής Οικονομίας Το Άμστερνταμ αποτελεί πρότυπο πόλης που προτάσσει τον άνθρωπο έναντι του αυτοκινήτου: • Το 60% των μετακινήσεων στο ιστορικό κέντρο γίνεται με ποδήλατο.• Εκατοντάδες χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμων εξυπηρετούν τους πολίτες καθημερινά.• Η πόλη εφαρμόζει πολιτικές κυκλικής οικονομίας, με ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση υλικών στην κατασκευή και την ενέργεια.• Προωθούνται τα ηλεκτρικά οχήματα και οι «έξυπνοι» σταθμοί φόρτισης. Δείτε επίσης: Top 5 πιο όμορφα και μυστικιστικά δάση στον κόσμο Κοπεγχάγη: Ο Ορισμός της Πράσινης Πρωτεύουσας Η Κοπεγχάγη έχει θέσει ως στόχο να γίνει η πρώτη ουδέτερη ως προς τον άνθρακα πρωτεύουσα στον κόσμο έως το 2025 — και βρίσκεται κοντά στο να το πετύχει: • Περίπου το 50% της ενέργειας της πόλης προέρχεται ήδη από ανανεώσιμες πηγές.• Εφαρμόζονται πράσινες στέγες, πάρκα και υποδομές που διαχειρίζονται φυσικά τα όμβρια ύδατα.• Η δημόσια συγκοινωνία γίνεται όλο και περισσότερο ηλεκτρική και βιώσιμη.• Τα δημόσια έργα περιλαμβάνουν περιβαλλοντικά κριτήρια και στοχεύουν σε μηδενικές εκπομπές CO₂. Τι Μπορούν να Μάθουν Άλλες Πόλεις; Οι δύο αυτές πόλεις αποδεικνύουν πως η βιωσιμότητα δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά επένδυση για το μέλλον. Με σωστό σχεδιασμό και πολιτική βούληση, κάθε πόλη μπορεί να: • Υιοθετήσει καθαρές μορφές μετακίνησης.• Αναπτύξει πράσινες υποδομές και πάρκα που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής.• Υποστηρίξει την τοπική καινοτομία και επιχειρηματικότητα με βάση την οικολογία.• Εκπαιδεύσει τους πολίτες σε θέματα περιβαλλοντικής συνείδησης. Μπορεί η Ελλάδα να Ακολουθήσει; Ασφαλώς. Παρόλο που οι ελληνικές πόλεις αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως η έλλειψη χώρων πρασίνου, η ηχορύπανση και η υπερβολική εξάρτηση από το αυτοκίνητο, υπάρχουν παραδείγματα επιτυχίας: πάρκα τσέπης, προγράμματα ποδηλατοδρόμων, ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, ακόμη και δράσεις πολιτών που ενισχύουν την αστική ανθεκτικότητα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι: Θα επενδύσουμε στη μακροπρόθεσμη ποιότητα ζωής ή θα συνεχίσουμε τις αποσπασματικές λύσεις; Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Ιαπωνία: Απτό πρότυπο μιας βιώσιμης κοινωνίας με ορθή οικολογική συμπεριφορά
Έκπληξη από νέα μελέτη: Περισσότερα μικροπλαστικά σε γυάλινες φιάλες από ό,τι σε πλαστικές
Απροσδόκητα αποτελέσματα έφερε στο φως πρόσφατη έρευνα της Γαλλικής Υπηρεσίας για την Ασφάλεια των Τροφίμων, του Περιβάλλοντος και της Υγείας στην Εργασία (ANSES), καθώς αποκάλυψε ότι τα ποτά σε γυάλινες συσκευασίες περιέχουν περισσότερα μικροπλαστικά σε σύγκριση με εκείνα που εμφιαλώνονται σε πλαστικές φιάλες. Τα καπάκια “δείχνουν” ως βασική πηγή Σύμφωνα με τους επιστήμονες της ANSES, εντοπίστηκαν κατά μέσο όρο 100 μικροπλαστικά σωματίδια ανά λίτρο σε ποτά σε γυάλινα μπουκάλια – ποσότητα 50 φορές μεγαλύτερη από αυτή στα πλαστικά, όπου ο μέσος όρος κυμαίνεται σε μόλις δύο σωματίδια ανά λίτρο. Η Isaline Chaib, ειδική στα μικροπλαστικά και επικεφαλής της έρευνας, σημείωσε ότι «τα ευρήματα ήταν εντελώς αντίθετα από τις αρχικές εκτιμήσεις μας», εξηγώντας ότι η πλειονότητα των σωματιδίων ταυτίζονταν με το υλικό των πλαστικών καπακιών των γυάλινων φιαλών – τόσο ως προς το πολυμερές όσο και ως προς το χρώμα. Δείτε επίσης: Νέα Commercial Director της Diageo στην Ελλάδα η Νάντια Παπαχρηστοπούλου Διαφοροποίηση ανά τύπο ποτού Η μελέτη δείχνει ότι η συγκέντρωση μικροπλαστικών ποικίλλει ανάλογα με το είδος του ποτού. • Στο νερό – είτε ανθρακούχο είτε μη– τα επίπεδα μικροπλαστικών ήταν σχετικά χαμηλά: περίπου 4,5 σωματίδια ανά λίτρο σε γυάλινες φιάλες και 1,6 σε πλαστικές.• Στα ζαχαρούχα αναψυκτικά (π.χ. λεμονάδες), οι συγκεντρώσεις ήταν σαφώς αυξημένες: 30 μικροπλαστικά ανά λίτρο σε πλαστικές φιάλες και 40 σε γυάλινες.• Στα αλκοολούχα ποτά, τα επίπεδα ήταν ακόμη υψηλότερα: κατά μέσο όρο 60 μικροπλαστικά ανά λίτρο σε γυάλινα μπουκάλια Η εξαίρεση του κρασιού Αξιοσημείωτο εύρημα της έρευνας ήταν η σχεδόν μηδενική παρουσία μικροπλαστικών στο κρασί, παρά το γεγονός ότι και αυτό εμφιαλώνεται με παρόμοιου τύπου πώματα με άλλα αλκοολούχα ποτά, όπως η μπύρα. Ο Guillaume Duflos, διευθυντής της μελέτης, τόνισε ότι οι αιτίες για αυτές τις διαφορές παραμένουν αδιευκρίνιστες και απαιτούν περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθούν οι μηχανισμοί επιμόλυνσης. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Πιθανή επίδραση στον μεταβολισμό ενδέχεται να έχουν τα ανακυκλωμένα πλαστικά