Πλαστικά: μια υπαρξιακή απειλή για τη θαλάσσια ζωή – Τι αποκαλύπτει πρόσφατη μελέτη
Νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι ακόμη και ελάχιστες ποσότητες πλαστικού στους ωκεανούς μπορούν να σκοτώσουν θαλάσσιες χελώνες, θαλασσοπούλια και θηλαστικά, απειλώντας χιλιάδες είδη με εξαφάνιση. Τα πιο επικίνδυνα πλαστικά και τα σοκαριστικά θανατηφόρα όρια. Νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει ότι τα πλαστικά στους ωκεανούς αποτελούν πλέον μια πραγματική «υπαρξιακή απειλή» για τη θαλάσσια ζωή, καθώς ακόμη και μικρές ποσότητες μπορούν να αποδειχθούν θανατηφόρες για χιλιάδες είδη που ήδη κινδυνεύουν με εξαφάνιση. Η έρευνα, που διεξήχθη από τον οργανισμό Ocean Conservancy και δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences, εξετάζει ποιες κατηγορίες πλαστικού είναι πιο επικίνδυνες και πόσο μικρή μπορεί να είναι η ποσότητα που αρκεί για να προκαλέσει θάνατο. Τα μαλακά και εύκαμπτα πλαστικά, όπως σακούλες και περιτυλίγματα, αλλά και σκληρά πλαστικά, όπως μπουκάλια ή θραύσματα αντικειμένων, κατατάσσονται στις πιο απειλητικές μορφές. Οι ερευνητές προσπάθησαν επίσης να καθορίσουν ποια είναι τα όρια «υπερβολικής» κατανάλωσης πλαστικού για κάθε είδος, ανακαλύπτοντας ότι τα θανατηφόρα επίπεδα είναι σημαντικά χαμηλότερα από ό,τι πιστευόταν μέχρι σήμερα. Η μελέτη βασίστηκε σε 10.412 νεκροψίες θαλάσσιων ζώων παγκοσμίως, όπου ήταν καταγεγραμμένες τόσο οι ποσότητες πλαστικού στον οργανισμό όσο και τα αίτια θανάτου. Τα δεδομένα περιλάμβαναν 1.537 θαλασσοπούλια, 1.306 θαλάσσιες χελώνες και 7.569 θαλάσσια θηλαστικά από δεκάδες είδη. Δείτε επίσης: Βιώσιμη επαρχία: επιχειρηματικότητα με σεβασμό στη φύση και στον άνθρωπο Τα στοιχεία είναι δραματικά: • 47% των χελώνων,• 1 στα 3 θαλασσοπούλια,• 12% των θαλάσσιων θηλαστικών έφεραν πλαστικό στον πεπτικό τους σωλήνα τη στιγμή του θανάτου τους. Ένα στα πέντε ζώα είχε καταναλώσει περισσότερους από έναν τύπους πλαστικού. Η ανάλυση δείχνει ότι τα σκληρά πλαστικά και το καουτσούκ είναι πιο επικίνδυνα για τα θαλασσοπούλια, ενώ τα μαλακά πλαστικά και ο αλιευτικός εξοπλισμός αποτελούν μεγαλύτερη απειλή για τα θαλάσσια θηλαστικά. Οι χελώνες εμφανίζουν υψηλή ευαλωτότητα και στις δύο κατηγορίες. Ακόμη πιο ανησυχητικό είναι το εύρημα σχετικά με τα θανατηφόρα όρια: • Για τα θαλασσοπούλια, ποσότητα πλαστικού μικρότερη από τρεις κύβους ζάχαρης αυξάνει την πιθανότητα θανάτου στο 90%.• Για τις θαλάσσιες χελώνες, η θανατηφόρα ποσότητα αντιστοιχεί σε λίγο παραπάνω από δύο μπάλες του τένις. Ο Νίκολας Μάλος, αντιπρόεδρος του προγράμματος Ending Ocean Plastics της Ocean Conservancy, υπογράμμισε ότι η κατάποση πλαστικών είναι μόνο μία πτυχή της απειλής: «Η κρίση της πλαστικής ρύπανσης περιλαμβάνει επίσης τον εγκλωβισμό των ζώων, καθώς και τις τοξικές χημικές ουσίες που απελευθερώνουν τα πλαστικά». Σύμφωνα με τους επιστήμονες, κάθε χρόνο πάνω από 11 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού – κυρίως προϊόντα μίας χρήσης – καταλήγουν στον ωκεανό. Αυτό ισοδυναμεί με ένα φορτηγό γεμάτο πλαστικά που μπαίνει στη θάλασσα κάθε λεπτό. Παρά το μέγεθος του προβλήματος, οι δράσεις καθαρισμού έχουν σημαντικό αποτύπωμα. Από το 1986, η Ocean Conservancy αναφέρει ότι 19 εκατομμύρια εθελοντές έχουν συλλέξει περισσότερους από ένα εκατομμύριο τόνους απορριμμάτων από ακτές και θάλασσες παγκοσμίως. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Εμφιαλωμένο νερό και μικροπλαστικά: Τι πρέπει να ξέρετε
CCPI 2026: Η Ελλάδα υποχωρεί στην 30ή θέση – Πού υστερεί και πού προοδεύει
Το Green Tank ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα καταλαμβάνει φέτος την 30ή θέση στον Δείκτη CCPI 2026 (Climate Change Performance Index), ανάμεσα σε 63 χώρες, σημειώνοντας πτώση οκτώ θέσεων σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Η νέα κατάταξη παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια της COP30 στη Βραζιλία και κατατάσσει την Ελλάδα στην κατηγορία των χωρών με «μεσαία επίδοση» στους τομείς των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, των ΑΠΕ και της ενεργειακής κατανάλωσης, ενώ η κλιματική πολιτική της χώρας συνεχίζει να βαθμολογείται ως χαμηλή. Στο πεδίο των εκπομπών, το Green Tank επισημαίνει ότι η αύξηση της χρήσης ορυκτού αερίου, τα σχέδια για νέες μονάδες φυσικού αερίου, οι εξορύξεις υδρογονανθράκων και η έλλειψη ξεκάθαρου χρονοδιαγράμματος απεξάρτησης από το καύσιμο αυτό αποτελούν σημαντικά βήματα προς τα πίσω. Παράλληλα, εντοπίζονται σοβαρές καθυστερήσεις στην ανάπτυξη δικτύων και υποδομών αποθήκευσης, οι οποίες είναι κρίσιμες για τον περιορισμό των ολοένα και μεγαλύτερων περικοπών στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Στη βιομηχανία, η υπερβολική έμφαση στην τεχνολογία Δέσμευσης και Αποθήκευσης Άνθρακα (CCS) θεωρείται ότι αναβάλλει ουσιαστικότερες αλλαγές για τη βιομηχανική μετάβαση και την πλήρη απανθρακοποίηση. Δείτε επίσης: IKEA: Επενδύει 720 εκατ. ευρώ στη Βαλτική για βιώσιμη δασική ανάπτυξη Παρά τις προκλήσεις, η έκθεση καταγράφει και σημαντικές θετικές εξελίξεις:– Η παραγωγή λιγνίτη μειώθηκε σε ιστορικό χαμηλό 5,7% το 2024.– Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αυξήθηκαν με ταχείς ρυθμούς και πλέον καλύπτουν πάνω από το 50% της ηλεκτροπαραγωγής. Οι ειδικοί που συμμετείχαν στην αξιολόγηση της χώρας τονίζουν ότι απαιτείται άμεση πρόοδος σε λύσεις απανθρακοποίησης των μεταφορών, στη μείωση του αποτυπώματος του τουρισμού, καθώς και στην επιτάχυνση πολιτικών για ανακαινίσεις κτιρίων και την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Ιδιαίτερη ανάγκη αναγνωρίζεται και στην ενίσχυση των μέτρων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, δεδομένων των σοβαρών πυρκαγιών των τελευταίων ετών. Παρότι η Ελλάδα λαμβάνει χαμηλή βαθμολογία στο σκέλος της εθνικής κλιματικής πολιτικής, παραμένει ενεργή σε διεθνείς πρωτοβουλίες όπως το Global Methane Pledge και η Eastern Mediterranean and Middle East Climate Initiative. Τι είναι ο CCPI Ο Climate Change Performance Index (CCPI) αξιολογεί την επίδοση 63 χωρών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε τέσσερις βασικούς τομείς: 1. Εκπομπές αερίων θερμοκηπίου2. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας3. Ενεργειακή κατανάλωση4. Κλιματική πολιτική Στόχος του δείκτη είναι να αναδεικνύει την πρόοδο ή τις καθυστερήσεις των χωρών στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Σχετικά με το Green Tank Το Green Tank αποτελεί μια ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική δεξαμενή σκέψης που εργάζεται για την προώθηση λύσεων πολιτικής οι οποίες συμβάλλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη της Ελλάδας. Εστιάζει στην προστασία του κλίματος, του περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας και στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης, μέσα από αναλύσεις, έρευνες και παρεμβάσεις στον δημόσιο διάλογο. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Νέα ενεργειακή συμμαχία TotalEnergies–Křetínský με επένδυση 5,1 δισ. ευρώ
Κολοκύθες που παράγουν ενέργεια: Η «πράσινη» πλευρά της σπατάλης στο Ηνωμένο Βασίλειο
Κάθε Οκτώβριο, οι δρόμοι του Ηνωμένου Βασιλείου γεμίζουν με φωτισμένες κολοκύθες, το απόλυτο σύμβολο του Halloween. Λίγες ημέρες αργότερα, όμως, περισσότερα από 22 εκατομμύρια από αυτά τα γιορτινά στολίδια καταλήγουν σε χωματερές, όπου αποσυντίθενται και απελευθερώνουν μεθάνιο – ένα αέριο με επίδραση στη θέρμανση του πλανήτη 80 φορές ισχυρότερη από το CO₂. Ωστόσο, αυτή η μεγάλη σπατάλη κρύβει μια σημαντική ενεργειακή δυνατότητα: οι ίδιες οι κολοκύθες μπορούν να μετατραπούν σε βιοαέριο, παρέχοντας στα σπίτια και τις επιχειρήσεις ανανεώσιμη ενέργεια. Τι είναι το βιοαέριο και πώς παράγεται Στις μονάδες αναερόβιας χώνευσης (AD), μικροοργανισμοί «χωνεύουν» οργανικά απόβλητα χωρίς την παρουσία οξυγόνου, παράγοντας βιοαέριο, ένα μείγμα κυρίως μεθανίου και διοξειδίου του άνθρακα. Το βιοαέριο μπορεί να καθαριστεί και να μετατραπεί σε βιομεθάνιο (πάνω από 95% μεθάνιο), κατάλληλο για έγχυση στο εθνικό δίκτυο φυσικού αερίου. Η Δρ. Cynthia Okoro-Shekwaga από το Πανεπιστήμιο του Λιντς εξηγεί, όπως αναφέρει το Power Technology, ότι οι μικροοργανισμοί είναι ιδιαίτερα «ευαίσθητοι» στις συνθήκες:«Αν το σύστημα τροφοδοτείται μόνο με κολοκύθες, που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες, χάνεται η διατροφική ισορροπία και η παραγωγή βιοαερίου μειώνεται». Για τον λόγο αυτό, κάθε φθινόπωρο οι παραγωγοί βιομεθανίου αναμειγνύουν τις κολοκύθες με απόβλητα που περιέχουν πρωτεΐνες και λίπη, ώστε το «μενού» των μικροοργανισμών να παραμένει ισορροπημένο. Δείτε επίσης: Metlen: Νέα συνεργασία με Power Factors για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των έργων ΑΠΕ Από τα σκουπίδια στο δίκτυο ενέργειας Η εταιρεία Severn Trent Green Power (STGP), που λειτουργεί δέκα μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων στο Ηνωμένο Βασίλειο, επεξεργάστηκε πέρυσι περίπου 100.000 κολοκύθες. Ο διευθυντής στρατηγικής της εταιρείας, Farryad Ishaq, επισημαίνει ότι το ζητούμενο δεν είναι η ποσότητα αλλά η ποικιλία:«Οι κολοκύθες δεν αυξάνουν εντυπωσιακά τις εισροές, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι η σύνθεση. Ένα μείγμα διαφορετικών ειδών τροφικών αποβλήτων διασφαλίζει την παραγωγή βιοαερίου υψηλής ποιότητας». Αντίστοιχα, την περίοδο των Χριστουγέννων απορρίπτονται χιλιάδες τόνοι εορταστικών τροφών: – 4.000 τόνοι mince pies– 2.000 τόνοι τυριών– 3.000+ τόνοι γαλοπούλας και συνοδευτικών Σύμφωνα με την STGP, μόνο τα απορρίμματα από το χριστουγεννιάτικο δείπνο αρκούν για την παραγωγή βιοαερίου ικανού να ψήσει άλλες 85.000 γαλοπούλες. Ο ρόλος της πολιτείας και οι επερχόμενοι κανονισμοί Το 2024, η βιοενέργεια αντιπροσώπευσε το 14% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο αριθμός των μονάδων αναερόβιας χώνευσης αυξήθηκε στις 756 εγκαταστάσεις μέχρι τα τέλη του 2024. Όπως τονίζει ο Tom Hall, επικεφαλής εμπορικής στρατηγικής της Bio Capital, η μελλοντική ανάπτυξη εξαρτάται από τη θεσμική υποστήριξη. Από τον Μάρτιο του 2025, οι επιχειρήσεις υποχρεώνονται να διαχωρίζουν τα οργανικά τους απόβλητα ώστε να συλλέγονται για βιοενέργεια. Από το 2026, ο κανόνας αυτός θα επεκταθεί και στα νοικοκυριά. Από τη σπατάλη στην κυκλική οικονομία Η περιβαλλοντική οργάνωση Hubbub επιχειρεί να μειώσει τη σπατάλη τροφίμων μέσω της καμπάνιας #EatYourPumpkin, προτρέποντας τους πολίτες να μαγειρεύουν τις κολοκύθες τους αντί να τις πετούν. Όπως τονίζει, «το Halloween είναι μια εξαιρετική ευκαιρία να δείξουμε ότι η τροφή δεν είναι απόβλητο αλλά πολύτιμη πηγή ενέργειας». Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Ρεκόρ ρύπων CO₂ το 2025: Πιο κοντά από ποτέ στην υπερθέρμανση άνω των 1,5°C
Ρεκόρ ρύπων CO₂ το 2025: Πιο κοντά από ποτέ στην υπερθέρμανση άνω των 1,5°C
Οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) από την καύση ορυκτών καυσίμων αναμένεται να φτάσουν σε νέο ιστορικό υψηλό το 2025, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Global Carbon Project, η οποία προειδοποιεί ότι πλέον είναι ουσιαστικά αδύνατο να συγκρατηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από το όριο των 1,5°C. Η μελέτη, που υπογράφεται από 130 επιστήμονες και δημοσιεύεται ενόψει της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP30), προβλέπει ότι οι εκπομπές CO₂ από άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο θα αυξηθούν το 2025 κατά 1,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας τους 38,1 δισεκατομμύρια τόνους — ποσοστό υψηλότερο από τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (0,8%). Από το 2015 —έτος υπογραφής της Συμφωνίας του Παρισιού— οι παγκόσμιες εκπομπές έχουν αυξηθεί κατά 10%, παρά τις δεσμεύσεις για περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω από τους 2°C και ιδανικά στον 1,5°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Παρά τις μειώσεις εκπομπών σε αρκετές χώρες μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ηλεκτροκίνησης και περιορισμού της αποψίλωσης, η παγκόσμια εικόνα παραμένει απογοητευτική. «Ο κόσμος συλλογικά δεν ανταποκρίνεται στο ύψος των περιστάσεων», τόνισε ο Γκλεν Πίτερς από το Κέντρο Διεθνούς Έρευνας για το Κλίμα.«Όλοι πρέπει να κάνουν περισσότερα, και γρηγορότερα», πρόσθεσε. Ο «προϋπολογισμός άνθρακα» σχεδόν εξαντλημένος Η έκθεση εκτιμά ότι απομένουν μόλις 170 δισεκατομμύρια τόνοι CO₂ στον «προϋπολογισμό άνθρακα» που επιτρέπει τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στο 1,5°C.Με τους σημερινούς ρυθμούς, αυτό το απόθεμα θα εξαντληθεί σε τέσσερα χρόνια, καθιστώντας πρακτικά ανέφικτο τον στόχο, σύμφωνα με τον καθηγητή Πιερ Φρίντλινγκσταϊν του Πανεπιστημίου του Έξετερ, επικεφαλής της μελέτης. Το 2025 σηματοδοτεί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ και τους κλιματολόγους, την επίσημη αναγνώριση της αποτυχίας επίτευξης του στόχου του 1,5°C. Στόχος πλέον είναι η υπέρβαση αυτή να αποδειχθεί προσωρινή — κάτι που, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, μπορεί να χρειαστεί δεκαετίες για να επιτευχθεί. Αν η σημερινή τάση συνεχιστεί, η μέση θερμοκρασία του πλανήτη προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,3°C έως 2,5°C μέχρι το τέλος του αιώνα, ακόμη κι αν τηρηθούν οι σημερινές εθνικές δεσμεύσεις.Αντίστοιχες εκτιμήσεις του Climate Action Tracker τοποθετούν την άνοδο στους +2,6°C έως το 2100. «Οι πρόσφατες ανακοινώσεις των κυβερνήσεων δεν αλλάζουν την κατάσταση», σημειώνουν οι επιστήμονες του προγράμματος. Δείτε επίσης: Βιώσιμη επαρχία: επιχειρηματικότητα με σεβασμό στη φύση και στον άνθρωπο Άνοδος εκπομπών από άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο Το 2025, οι εκπομπές που οφείλονται στην καύση άνθρακα θα φτάσουν σε νέο παγκόσμιο ρεκόρ, με αύξηση 0,8%, κυρίως λόγω της ανόδου της ζήτησης στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ινδία. Οι εκπομπές από πετρέλαιο και φυσικό αέριο αυξάνονται επίσης κατά 1% και 1,3% αντίστοιχα.Στην περίπτωση του φυσικού αερίου, οι ρυθμοί επιστρέφουν στα προπολεμικά επίπεδα, πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι περιφερειακές τάσεις • Ηνωμένες Πολιτείες: αύξηση εκπομπών +1,9% λόγω αυξημένης κατανάλωσης ενέργειας τον ψυχρό χειμώνα.• Ευρωπαϊκή Ένωση: άνοδος +0,4%, ανατρέποντας την προηγούμενη καθοδική πορεία.• Κίνα: σταθεροποίηση εκπομπών (+0,4%), με αβεβαιότητα για το αν η χώρα έχει φτάσει στην κορύφωση ή θα συνεχίσει να αυξάνει τις εκπομπές της. Συμπέρασμα Η έκθεση του Global Carbon Project στέλνει ένα σαφές μήνυμα ενόψει της COP30:ο κόσμος βαδίζει σε μια πορεία υπερθέρμανσης άνω των 2°C, παρά τις προσπάθειες μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.Η επιστημονική κοινότητα ζητά άμεση, συντονισμένη δράση για τη δραστική μείωση των εκπομπών και τη διάσωση των κλιματικών στόχων προτού η ζημιά γίνει μη αναστρέψιμη. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Η παγκόσμια παραγωγή κρασιού δοκιμάζεται από την κλιματική αλλαγή
Η παγκόσμια παραγωγή κρασιού δοκιμάζεται από την κλιματική αλλαγή
Η κλιματική αλλαγή συνεχίζει να επηρεάζει έντονα την παγκόσμια παραγωγή κρασιού, σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Οργανισμού Αμπέλου και Οίνου (OIV). Παρότι το 2025 καταγράφηκε μια μικρή άνοδος στην παραγωγή, η συνολική προσφορά παραμένει κάτω από τον μέσο όρο για τρίτη συνεχή χρονιά, λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων που πλήττουν ολοένα και περισσότερες αμπελουργικές περιοχές. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις του OIV, η φετινή παγκόσμια οινοπαραγωγή ανέρχεται στα 232 εκατομμύρια εκατόλιτρα (mhl) – περίπου 3% υψηλότερα από το 2024, αλλά 7% χαμηλότερα από τον μέσο όρο της τελευταίας πενταετίας. Ένα εκατόλιτρο αντιστοιχεί σε 133 φιάλες κρασιού. Ο γενικός διευθυντής του OIV, Τζον Μπάρκερ, τόνισε ότι η πτώση των τελευταίων ετών συνδέεται άμεσα με τις κλιματικές διακυμάνσεις: «Ορισμένες περιοχές αντιμετώπισαν καύσωνες και ξηρασία, ακολουθούμενους από έντονες βροχοπτώσεις ή απρόσμενους παγετούς. Το γεγονός ότι βλέπουμε παρόμοια φαινόμενα για τρίτη συνεχόμενη χρονιά είναι πραγματικά ανησυχητικό». Ευρώπη: Ιστορικά χαμηλά για τη Γαλλία και την Ισπανία Στην Ευρώπη, η Γαλλία κατέγραψε τη μικρότερη συγκομιδή από το 1957, ενώ η Ισπανία σημείωσε χαμηλό 30ετίας. Αντίθετα, η Ιταλία επανήλθε στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης, με άνοδο 8% στην παραγωγή χάρη σε πιο ευνοϊκές καιρικές συνθήκες. Δείτε επίσης: Βιώσιμη επαρχία: επιχειρηματικότητα με σεβασμό στη φύση και στον άνθρωπο Άνοδος στην Αμερική και το Νότιο Ημισφαίριο Στις Ηνωμένες Πολιτείες —την τέταρτη μεγαλύτερη οινοπαραγωγό χώρα— η παραγωγή εκτιμάται στα 21,7 mhl, αυξημένη κατά 3% από το 2024, αν και παραμένει 9% χαμηλότερη από τον πενταετή μέσο όρο. Στο Νότιο Ημισφαίριο, η παραγωγή ανέκαμψε μετά από τρία χρόνια πτώσης, καταγράφοντας αύξηση 7%, με επικεφαλής τη Νότια Αφρική, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Βραζιλία, που αντιστάθμισαν τη μείωση στη Χιλή. Ωστόσο, ο συνολικός όγκος παραμένει 5% χαμηλότερος από τον ιστορικό μέσο όρο. Ισορροπία προσφοράς και ζήτησης Η συγκρατημένη αυτή αύξηση ενδέχεται να σταθεροποιήσει τα αποθέματα, σε μια περίοδο όπου η ζήτηση υποχωρεί σε ώριμες αγορές, η κατανάλωση μειώνεται στην Κίνα και η παγκόσμια εμπορική αβεβαιότητα συνεχίζεται. Ο Μπάρκερ σχολίασε πως, αν και η χαμηλή παραγωγή δημιουργεί προκλήσεις για τους οινοπαραγωγούς, συμβάλλει στη μακροοικονομική ισορροπία του κλάδου: «Από τη μια πλευρά, οι μικρότερες σοδειές πιέζουν τις τοπικές οικονομίες· από την άλλη, διασφαλίζουν ότι η παραγωγή και η κατανάλωση παραμένουν ευθυγραμμισμένες». Ο OIV θα προχωρήσει σε επικαιροποίηση των εκτιμήσεών του αργότερα μέσα στο έτος, καθώς η αβεβαιότητα γύρω από τα καιρικά φαινόμενα και την κλιματική αστάθεια εξακολουθεί να επηρεάζει το μέλλον της παγκόσμιας οινοπαραγωγής. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: TITAN: Προχωρά σε νέα εξαγορά στη Γαλλία με στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη
Κίνα: Σε επιφυλακή για το φαινόμενο Λα Νίνια που θα επηρεάσει τη χώρα έως το 2026
Η Κίνα εισέρχεται σε περίοδο αυξημένης μετεωρολογικής επαγρύπνησης, καθώς οι ειδικοί προειδοποιούν για την επανεμφάνιση του φαινομένου Λα Νίνια. Το φαινόμενο αναμένεται να εκδηλωθεί προς το τέλος του φθινοπώρου και να παραμείνει ενεργό μέχρι τις αρχές του 2026, επηρεάζοντας έντονα το κλίμα της χώρας. Σύμφωνα με τους κινεζικούς μετεωρολογικούς οργανισμούς, οι βόρειες περιοχές προβλέπεται να δεχτούν περισσότερες βροχοπτώσεις σε σχέση με τον μέσο όρο, ενώ ο νότος ενδέχεται να βιώσει ξηρασία και υψηλότερες θερμοκρασίες. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η διαφοροποίηση αυτή ενδέχεται να έχει αντίκτυπο στη γεωργική παραγωγή, στα υδάτινα αποθέματα και στις τοπικές κοινότητες. Δείτε επίσης: Στεγαστική κρίση στο Λονδίνο: Οι τιμές ενοικίων «καίνε» ακόμα και τα προάστια Το Λα Νίνια είναι ένα περιοδικό φαινόμενο ψύξης των επιφανειακών υδάτων του Ειρηνικού Ωκεανού, το οποίο μεταβάλλει τις ατμοσφαιρικές ροές και προκαλεί αντιστροφή των συνηθισμένων καιρικών προτύπων. Συνήθως οδηγεί σε πλημμύρες, έντονες καταιγίδες ή παρατεταμένες ξηρασίες, ανάλογα με την περιοχή. Οι αρχές της Κίνας λαμβάνουν ήδη προληπτικά μέτρα, καθώς η διάρκεια και η ένταση του φαινομένου θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στον πρωτογενή τομέα και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Η Βραζιλία δείχνει τον δρόμο: Ρεκόρ μείωσης εκπομπών σε μόλις 15 χρόνια!
Η Βραζιλία δείχνει τον δρόμο: Ρεκόρ μείωσης εκπομπών σε μόλις 15 χρόνια!
Η Βραζιλία κατέγραψε το 2024 τη μεγαλύτερη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των τελευταίων 15 ετών, σύμφωνα με νέα δεδομένα που δόθηκαν στη δημοσιότητα, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP30). Η μείωση αυτή —η μεγαλύτερη ετήσια από το 2009— αποδίδεται κυρίως στην επιβράδυνση της αποψίλωσης των δασών, όπως αναφέρει το Παρατηρητήριο του Κλίματος, δίκτυο βραζιλιάνικων ΜΚΟ. Συγκεκριμένα, οι ακαθάριστες εκπομπές στη μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής υποχώρησαν κατά 16,7% σε σχέση με το 2023. Θετικό μήνυμα για την κυβέρνηση Λούλα Τα στοιχεία θεωρούνται θετική εξέλιξη για την κυβέρνηση του προέδρου Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος θα φιλοξενήσει την COP30 από τις 10 Νοεμβρίου στην πόλη Μπελέμ, στην καρδιά του Αμαζονίου. Το Παρατηρητήριο επισημαίνει ότι τα αποτελέσματα «αντικατοπτρίζουν τον έλεγχο που ανέκτησε η κυβέρνηση στην αποψίλωση των δασών», η οποία είχε αφεθεί «εσκεμμένα ανεξέλεγκτη» την περίοδο διακυβέρνησης του ακροδεξιού πρώην προέδρου Ζαΐχ Μπολσονάρου. Δείτε επίσης: Invel Real Estate & Prodea Investments ενισχύουν τον αθλητισμό στη Μήλο με νέο γήπεδο 5×5 Μείωση της αποψίλωσης στον Αμαζόνιο Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Μπολσονάρου, η καταστροφή των δασών του Αμαζονίου είχε αυξηθεί σημαντικά, περιορίζοντας την ικανότητα του τροπικού δάσους να απορροφά αέρια του θερμοκηπίου. Από τότε που ο Λούλα επέστρεψε στην εξουσία το 2023, η αποψίλωση έχει μειωθεί σταθερά. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, μειώθηκε κατά 11% την περίοδο Αύγουστος 2024 – Ιούλιος 2025. Προκλήσεις και αντιφάσεις στην περιβαλλοντική πολιτική Παρά τη θετική πορεία, το Παρατηρητήριο του Κλίματος προειδοποιεί ότι τα οικονομικά δεδομένα του 2025 ενδέχεται να δυσκολέψουν τη διατήρηση του ρυθμού μείωσης εκπομπών και την τήρηση των διεθνών δεσμεύσεων της χώρας. Παράλληλα, η κυβέρνηση δέχεται έντονη κριτική για την υποστήριξή της σε νέα έργα εξόρυξης πετρελαίου στον Ατλαντικό, κοντά στις ακτές του Αμαζονίου. Η Petrobras, κρατική εταιρεία πετρελαίου, ξεκίνησε εξερευνητική γεώτρηση τον Οκτώβριο, μετά την έγκριση της υπηρεσίας περιβάλλοντος IBAMA. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις εκφράζουν ανησυχία για τις επιπτώσεις τέτοιων έργων, υπογραμμίζοντας ότι τα ορυκτά καύσιμα αποτελούν την κύρια πηγή εκπομπών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο Λούλα, από την πλευρά του, τονίζει ότι τα έσοδα από το πετρέλαιο θα χρηματοδοτήσουν την ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Νορβηγία: Απόφαση-ορόσημο του ΕΔΔΑ για τις εξορύξεις ορυκτών καυσίμων και την ευθύνη για το κλίμα
Νέα μονάδα αφαλάτωσης στην Πελοπόννησο: 1,55 εκατ. ευρώ από το ΥΠΕΝ για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας
Το ΥΠΕΝ εγκρίνει 1,55 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία μονάδας αφαλάτωσης στον Δήμο Βέλου-Βόχας. Έργο με τεχνολογία αντίστροφης όσμωσης για 1.000 κ.μ. πόσιμου νερού ημερησίως και ενίσχυση της υδροδότησης στην Πελοπόννησο. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) ενέκρινε χρηματοδότηση ύψους 1,55 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία φορητής μονάδας αφαλάτωσης θαλασσινού νερού στον Δήμο Βέλου-Βόχας, ενισχύοντας την υδροδότηση μιας περιοχής που πλήττεται διαχρονικά από λειψυδρία. Το έργο εντάσσεται στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης “Περιβάλλον και Ενέργεια” και στοχεύει στην παραγωγή 1.000 κυβικών μέτρων πόσιμου νερού ημερησίως, προσφέροντας άμεση ανακούφιση στους κατοίκους της περιοχής. Η υπογραφή της απόφασης από τον Υπουργό Σταύρο Ν. Παπασταύρου σηματοδοτεί ένα ακόμα βήμα στην προσπάθεια θωράκισης περιοχών που επηρεάζονται από την κλιματική κρίση και την έλλειψη υδάτινων αποθεμάτων. Δείτε επίσης: Στεγαστική κρίση στο Λονδίνο: Οι τιμές ενοικίων «καίνε» ακόμα και τα προάστια Η νέα μονάδα θα εγκατασταθεί σε προκατασκευασμένο container και θα λειτουργεί με τεχνολογία αντίστροφης όσμωσης (RO). Περιλαμβάνει αντλία θαλάσσιου νερού, δεξαμενές καθίζησης και αποθήκευσης, καθώς και σύστημα μετακατεργασίας για ρύθμιση pH και σκληρότητας. Το νερό θα οδηγείται σε δημοτική δεξαμενή μέσω νέου αγωγού, ενώ προβλέπεται περιβαλλοντικά ασφαλής διάθεση της άλμης. Η πρόσκληση του ΥΠΕΝ προς τον Δήμο προβλέπει ότι οι προτάσεις θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά από 1η Οκτωβρίου έως 30 Νοεμβρίου 2025. Οι δαπάνες θα είναι επιλέξιμες εφόσον τηρούνται οι κανόνες διαφάνειας και νομιμότητας στις δημόσιες συμβάσεις, ενώ η ολοκλήρωση του έργου πρέπει να γίνει έως 31 Δεκεμβρίου 2025. Το έργο χαρακτηρίζεται πιλοτικό για την ενίσχυση μικρών και μεσαίων δήμων που αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα υδατικών ελλειμμάτων. Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί μέρος της εθνικής στρατηγικής για βιώσιμη διαχείριση υδάτων, με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των τοπικών κοινωνιών απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Η σημασία των σούπερ κοραλλιών για την επιβίωση των υφάλων
Νορβηγία: Απόφαση-ορόσημο του ΕΔΔΑ για τις εξορύξεις ορυκτών καυσίμων και την ευθύνη για το κλίμα
Το ΕΔΔΑ θέτει νέο νομικό πλαίσιο: η Νορβηγία οφείλει να αξιολογεί τις παγκόσμιες κλιματικές επιπτώσεις πριν εγκρίνει έργα εξόρυξης. Μια ιστορική απόφαση που επηρεάζει το μέλλον των έργων εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου έλαβε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), δημιουργώντας νέο νομικό προηγούμενο για την περιβαλλοντική ευθύνη και την κλιματική αλλαγή, με επίκεντρο τη Νορβηγία. Η υπόθεση Greenpeace Nordic και άλλοι κατά Νορβηγίας αφορούσε τις ΜΚΟ Greenpeace Nordic και Nature and Youth, καθώς και έξι ακτιβιστές, οι οποίοι υποστήριξαν ότι η νορβηγική κυβέρνηση παραβίασε τα ανθρώπινα δικαιώματά τους εγκρίνοντας άδειες εξόρυξης πετρελαίου στη Θάλασσα του Μπάρεντς, χωρίς να αξιολογήσει πλήρως τις επιπτώσεις για το κλίμα. Παρότι το Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Νορβηγία δεν παραβίασε τα ανθρώπινα δικαιώματα στην παρούσα υπόθεση, τόνισε ότι όλα τα μελλοντικά έργα ορυκτών καυσίμων οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη τις παγκόσμιες επιπτώσεις στο κλίμα, συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών που προκύπτουν από την καύση των καυσίμων, ανεξαρτήτως της τοποθεσίας. Δείτε επίσης: Invel Real Estate & Prodea Investments ενισχύουν τον αθλητισμό στη Μήλο με νέο γήπεδο 5×5 Σύμφωνα με τον Sébastien Duyck, δικηγόρο του Centre for International Environmental Law (CIEL), η απόφαση δημιουργεί ένα καθοριστικό προηγούμενο: «Οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να εγκρίνουν έργα που προκαλούν μη αναστρέψιμη ζημιά στο κλίμα χωρίς δικαστική έγκριση. Οι ΜΚΟ και οι πολίτες αποκτούν πλέον ισχυρότερη νομική βάση για να αμφισβητήσουν έργα ορυκτών καυσίμων παγκοσμίως.» Παρά το γεγονός ότι η ετυμηγορία δεν θεωρήθηκε «νίκη» για τους ακτιβιστές, το ΕΔΔΑ επιβεβαίωσε πως τα κράτη έχουν νομική υποχρέωση να πραγματοποιούν ολοκληρωμένες κλιματικές αξιολογήσεις πριν εγκρίνουν νέα έργα πετρελαίου ή φυσικού αερίου — υποχρέωση που περιλαμβάνει και τις έμμεσες εκπομπές από την καύση καυσίμων, εντός και εκτός συνόρων. Η δικηγόρος Cathrine Hambro από το Ανώτατο Δικαστήριο της Νορβηγίας σημείωσε χαρακτηριστικά: «Δεν υπάρχει ούτε μία συνεχιζόμενη παραγωγή πετρελαίου στη Νορβηγία που να πληροί αυτές τις απαιτήσεις.» Η υπόθεση ξεκίνησε το 2016, όταν οι οργανώσεις προσέβαλαν την απόφαση της κυβέρνησης να ανοίξει νέα τμήματα της Θάλασσας του Μπάρεντς για εξόρυξη. Μετά την εξάντληση όλων των εσωτερικών ενδίκων μέσων το 2021, η υπόθεση οδηγήθηκε στο ΕΔΔΑ στο Στρασβούργο. Με τη νέα απόφαση, η Νορβηγία υποχρεώνεται να πραγματοποιεί επικαιροποιημένες περιβαλλοντικές μελέτες προτού εγκρίνει νέα έργα, ενισχύοντας τη διαφάνεια και τη συμμετοχή πολιτών, ΜΚΟ και δικαστικών αρχών στις διαδικασίες. Οι ειδικοί θεωρούν την απόφαση ορόσημο για τη σύνδεση του διεθνούς δικαίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων με την περιβαλλοντική ευθύνη. Όπως υπογράμμισε η Nikki Reisch, διευθύντρια του προγράμματος Κλίματος και Ενέργειας στο CIEL: «Η επέκταση της παραγωγής ορυκτών καυσίμων εν μέσω της κλιματικής κρίσης είναι νομικά αδικαιολόγητη. Αυτή η απόφαση δεν κάνει τα έργα πιο βιώσιμα — απλώς καθυστερεί την αναπόφευκτη κρίση.» Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Καύσωνες: Νέα μελέτη συνδέει τη ζέστη με αύξηση υπνικής άπνοιας
Καύσωνες: Νέα μελέτη συνδέει τη ζέστη με αύξηση υπνικής άπνοιας
Οι καύσωνες αυξάνουν τα περιστατικά αποφρακτικής υπνικής άπνοιας, δείχνει ευρωπαϊκή μελέτη Μια μεγάλη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό European Respiratory Journal συνδέει τους καύσωνες με αύξηση της συχνότητας και της βαρύτητας της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Η υπνική άπνοια, πέρα από την υπερύπνωση και την υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, συνδέεται με σοβαρούς κινδύνους για την υγεία — υπέρταση, εγκεφαλικά, καρδιακά νοσήματα και διαβήτη τύπου 2. Ερευνητές από το Ινστιτούτο Υγείας Ύπνου της Αδελαΐδας και το FHMRI του Πανεπιστημίου Flinders ανέλυσαν δεδομένα από 67.558 χρήστες αισθητήρων ύπνου σε 17 ευρωπαϊκές χώρες, για την περίοδο Ιανουάριος 2020–Σεπτέμβριος 2024. Κατά μέσο όρο, κάθε περιοχή αντιμετώπισε δύο έως τρεις καύσωνες ετησίως μέσα στο διάστημα της μελέτης. Τα ευρήματα δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια καυσώνων η αποφρακτική υπνική άπνοια γίνεται πιο συχνή και πιο σοβαρή: ο κίνδυνος εμφάνισης μέτριας έως σοβαρής μορφής αυξανόταν κατά 13% στην κορύφωση ενός καύσωνα. Επιπλέον, για κάθε 1°C αύξηση της θερμοκρασίας μέσα σε ένα επεισόδιο καύσωνα, η συχνότητα μέτριας/σοβαρής άπνοιας ανέβαινε κατά 1,1%. Ο κίνδυνος ήταν ακόμη μεγαλύτερος όταν οι νύχτες ήταν και πολύ υγρές. Δείτε επίσης: Το μέλλον των social media μετά το TikTok — πού πηγαίνει η προσοχή Οι συγγραφείς τονίζουν πως οι ζεστές νύχτες — και ειδικά ο συνδυασμός υψηλής θερμοκρασίας και υγρασίας — φαίνεται να επιδεινώνουν την αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, ωθώντας περιστατικά σε πιο σοβαρά επίπεδα. Ωστόσο, τα ακριβή παθοφυσιολογικά μηχανίσματα παραμένουν προς διερεύνηση. Η ομάδα σκοπεύει να προχωρήσει σε νέες αναλύσεις για να κατανοήσει γιατί χειροτερεύει η αποφρακτική υπνική άπνοια κατά τους καύσωνες και κατά πόσο μέτρα όπως η ψύξη των υπνοδωματίων ή αλλαγές συμπεριφοράς (π.χ. καλύτερος αερισμός, χρήση κλιματισμού) μπορούν να περιορίσουν τον αντίκτυπο. Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα υπογραμμίζουν έναν ακόμη τρόπο με τον οποίο τα ακραία καιρικά φαινόμενα επιβαρύνουν την υγεία — και προσθέτουν ένα επιπλέον λόγο για την προσαρμογή των συστάσεων υγείας και της κλινικής φροντίδας κατά τις θερμές περιόδους. Μπορεί να σας ενδιαφέρει: Κλιματική αλλαγή: Ακραία φαινόμενα κοστίζουν 43 δισ. ευρώ στην Ευρώπη