Παλαιότερη μελέτη του Γερμανικού Κέντρου Ολοκληρωτικής Έρευνας για τη Βιοποικιλότητα (iDiv) αποκάλυπτε τον καθοριστικό ρόλος των δέντρων στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης: όσο περισσότερα και διαφορετικά είναι τα είδη τους σε μία δασική έκταση, τόσο μεγαλύτερη είναι η ρύθμιση της θερμοκρασίας.
Νεότερη σήμερα έκθεση του iDiv, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Λειψίας, το Πανεπιστήμιο Friedrich Schiller και του Γαλλικού Εθνικού Κέντρου Επιστημονικής Έρευνας (CNRS) καταλήγει ότι ο σωστός συνδυασμός και ο κατάλληλος τρόπος φύτευσής τους, ενισχύουν τα οφέλη τους στο περιβάλλον.
Με βάση αναλυτικά υπολογιστικά μοντέλα διαφορετικές μορφές σχεδιασμού φύτευσης και συνδυασμού ειδών, επιτυγχάνεται καταλληλότερη βιώσιμη διαχείριση δασών, αναδάσωση και μετριασμός της κλιματικής αλλαγής.
Συγκεκριμένα με την προσομοίωση εικονικών δασών διαφορετικής διάταξης δέντρων (σε τετράγωνα, σε μονές ή διπλές γραμμές και τυχαία κατανομή), μαζί με πραγματικά δεδομένα πεδίου, οι ερευνητές κατάφεραν να αναλύσουν την επίδραση της χωρικής διάταξης στις λειτουργίες του οικοσυστήματος, όπως η παραγωγικότητα των δέντρων, ο κύκλος του αζώτου και του άνθρακα.
Δείτε επίσης: Top 5 πόλεις με περισσότερα ποδήλατα απ’ ό,τι αυτοκίνητα
Σε έκθεσή τους που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, καταλήγουν ότι σε ένα δάσος ο τρόπος με τον οποίο είναι διατεταγμένα τα είδη δέντρων επηρεάζει την παραγωγικότητά τους. Η λεγόμενη χωρική ετερογένεια των ειδών επιδρά στον τρόπο με τον οποίο τα θρεπτικά συστατικά ανακυκλώνονται στο οικοσύστημα.
Ο επικεφαλής συντάκτης Ρέμι Μπουνιόν από το iDiv εξηγεί: «Για δεκαετίες, η έρευνα για τη βιοποικιλότητα έχει αναδείξει τα οφέλη της ανάμειξης ειδών για την παραγωγικότητα και την αποθήκευση άνθρακα. Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση σπάνια εφαρμόζεται, κυρίως εξαιτίας της απουσίας πρακτικών κατευθυντήριων γραμμών που να λαμβάνουν υπόψη τους πραγματικούς περιορισμούς της δασοκομίας».
Σύμφωνα με τα χρησιμοποιηθέντα μοντέλα, η τυχαία φύτευση αύξησε τη βιομάζα των δέντρων κατά 11% σε σύγκριση με τις ομαδοποιημένες διατάξεις, ενώ, η ομοιόμορφη κατανομή σε είδη δέντρων και κατά συνέπεια η εξίσου ομοιόμορφη κατανομή των πεσμένων φύλλων, ενισχύει την ανακύκλωση θρεπτικών συστατικών και οργανικής ύλης. Ο ρυθμός αποσύνθεσης του άνθρακα έπειτα από εννέα μήνες αυξήθηκε με τη μεγαλύτερη ετερογένεια, από 36,5% του άνθρακα που αποσυντίθεται στη σύνθεση τετραγώνου, σε 47,1% σε τυχαίο σχέδιο. Η δε φύτευση σε γραμμές με διαφορετικά είδη δέντρων, συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση των δασών, απλοποιώντας εργασίες, όπως η αραίωση και η συγκομιδή, αλλά και στην αποσύνθεση άνθρακα κατά 40,4% σε διάστημα εννέα μηνών.
Ας σημειωθεί ότι τα ευρήματα και τα προγνωστικά μοντέλα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, σύμφωνα με τον Μπενουά Γκοζέν από το iDiv, για την αξιολόγηση διαφορετικών σεναρίων διαχείρισης των δασών. Η ακόλουθη φάση της έρευνας θα είναι η διεξαγωγή δοκιμών πεδίου ώστε να επαληθευτούν τα δεδομένα σε πραγματικές συνθήκες.
Απώτερος επιδιωκόμενος στόχος παραμένει η περαιτέρω διερεύνηση της αλληλεπίδρασης μεταξύ της ποικιλότητας των ειδών δέντρων, της χωρικής διάταξης και της λειτουργίας του οικοσυστήματος, προκειμένου, μετά την ολοκλήρωση των μελετών, να σχεδιαστούν νέες στρατηγικές αναδάσωσης και βιώσιμης δασοκομίας.