Οι μέλισσες, βασικοί επικονιαστές και πολύτιμοι σύμμαχοι της γεωργίας και της φύσης, βρίσκονται αντιμέτωπες με μια νέα απειλή. Το παράσιτο Tropilaelaps mercedesae, γνωστό και ως tropi, προκαλεί μαζικές απώλειες σε πληθυσμούς μελισσών και θεωρείται πιο επικίνδυνο ακόμη και από το γνωστό Varroa destructor, που έχει ήδη καταστρέψει ολόκληρες αποικίες.
Τι είναι το Tropilaelaps mercedesae (tropi)
Το tropi ανιχνεύθηκε αρχικά στις γιγάντιες μέλισσες της Ασίας (Apis dorsata). Σήμερα όμως έχει περάσει και στις κοινές μέλισσες (Apis mellifera), που αποτελούν τη βάση της παγκόσμιας μελισσοκομίας, απειλώντας έτσι την αγροτική παραγωγή και τη διατροφική ασφάλεια.
Γιατί είναι πιο επικίνδυνο από το Varroa destructor
Σε αντίθεση με το Varroa destructor, που μπορεί να επιβιώσει πάνω σε ενήλικες μέλισσες, το tropi:
• Αναπαράγεται ραγδαία μέσα στα σφραγισμένα κύτταρα των προνυμφών.
• Πολλαπλασιάζεται ανεξέλεγκτα και είναι δύσκολο να ανιχνευθεί.
• Μπορεί να καταστρέψει μια αποικία μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Δείτε επίσης: Η κλιματική αλλαγή κάνει τα κύματα καύσωνα 40 φορές πιο πιθανά
Η εξάπλωση του παρασίτου
Σύμφωνα με το The Conversation, το Tropilaelaps mercedesae έχει ήδη εντοπιστεί σε Ουκρανία, Ρωσία, Γεωργία και πιθανόν σε Ιράν και Τουρκία. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι είναι θέμα χρόνου να εξαπλωθεί σε Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη.
Δυσκολίες στην αντιμετώπιση
Η παραδοσιακή χρήση παρασιτοκτόνων δεν είναι αποτελεσματική, καθώς το tropi παραμένει προστατευμένο στην κηρήθρα. Ορισμένες μέθοδοι που δοκιμάζονται είναι:
• Περιορισμός της βασίλισσας και παύση της ωοτοκίας, ώστε να διακόπτεται η παραγωγή γόνου.
• Εφαρμογή φορμικού οξέος, που μπορεί να διεισδύσει στα σφραγισμένα κύτταρα.
Ωστόσο, αυτές οι πρακτικές είναι χρονοβόρες και μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις μέλισσες.
Παγκόσμιες συνέπειες και ανάγκη δράσης
Η επιστημονική κοινότητα τονίζει την ανάγκη για:
• Διεθνή συνεργασία και αυστηρούς ελέγχους.
• Νέες μεθόδους βιολογικής και χημικής αντιμετώπισης.
Το παράσιτο tropi μπορεί να προκαλέσει παγκόσμια κρίση, επηρεάζοντας όχι μόνο τη μελισσοκομία, αλλά και ολόκληρη την παραγωγή τροφίμων, καθώς φρούτα, λαχανικά και πολλές καλλιέργειες εξαρτώνται από την επικονίαση.