Νέα έκθεση καταγράφει την «κρίση πλαστικών», νοσήματα και θάνατοι από τη βρεφική ηλικία έως τα γηρατειά, με τις σχετικές υγειονομικές επιβαρύνσεις των 1,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως, που οφείλονται στα πλαστικά υλικά, τα οποία αποτελούν έναν σοβαρό, διαρκώς εντεινόμενο και υποτιμημένο κίνδυνο τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για το περιβάλλον.
Με δεδομένο ότι από το 1950 η παραγωγή πλαστικών έχει αυξηθεί πάνω από 200 φορές και προβλέπεται να τριπλασιαστεί έως το 2060, ξεπερνώντας τους 1 δισεκατομμύριο τόνους ετησίως, με ραγδαία εξάπλωση στα πλαστικά μιας χρήσης: φιάλες, συσκευασίες, είδη ταχείας κατανάλωσης, η ρύπανση που προκαλείται έχει προσλάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Συγκεκριμένα οι αριθμοί μαρτυρούν ότι 8 δισεκατομμύρια τόνοι έχουν διασπαρεί από το Έβερεστ μέχρι τις βαθύτερες ωκεάνιες τάφρους, ενώ μόλις το 10% των πλαστικών αποβλήτων ανακυκλώνεται.
Τα πλαστικά απειλούν σε όλα τα στάδια της ύπαρξής τους: από την εξαγωγή ορυκτών καυσίμων (φυσικό αέριο, άνθρακας) έως την παραγωγή, χρήση και απόρριψή τους. Η ανακύκλωση δεν αρκεί, εφόσον υπάρχει διαρκώς ρύπανση της ατμόσφαιρας, έκθεση σε τοξικές ουσίες και κυρίως εισχώρηση μικροπλαστικών στο ανθρώπινο σώμα. Επιπλέον, αποτελούν εστίες λιμναζόντων υδάτων που ευνοούν την αναπαραγωγή επικίνδυνων εντόμων, όπως τα κουνούπια.
Δείτε επίσης: Ανιχνευτής διαρροών $150.000 που ίσως καθορίσει το μέλλον του υδρογόνου
Ο Φίλιπ Λάντριγκαν, επιδημιολόγος του Boston College και συγγραφέας της μελέτης υπογραμμίζει : «Οι συνέπειες είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς για τις ευάλωτες ομάδες, όπως τα βρέφη και τα παιδιά». «Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από την κρίση πλαστικής ρύπανσης βασιζόμενοι στην ανακύκλωση».
Παρότι η βιομηχανία πλαστικών και οι παραγωγοί πετρελαίου επιμένουν ότι η λύση έγκειται στη βελτίωση της ανακύκλωσης, υλικά όπως το χαρτί ή το αλουμίνιο, τα χημικά σύνθετα πλαστικά δυστυχώς δεν είναι εύκολα ανακυκλώσιμα.
Σημειώνεται ότι πάνω από το 98% των πλαστικών προέρχονται από ορυκτά καύσιμα. Η παραγωγή τους επιβαρύνει σημαντικά το κλίμα, εκπέμποντας πάνω από 2 δισεκατομμύρια τόνους CO2 ετησίως — περισσότερους ακόμη και από τη Ρωσία, που θεωρείται η τέταρτη πιο ρυπογόνος χώρα. Σημειώνεται επιπρόσθετα ότι τα μισά μη διαχειριζόμενα πλαστικά καίγονται, ενισχύοντας την τοξική ρύπανση της ατμόσφαιρας.
Στη διενεργηθείσα μελέτη τονίζεται ότι χρησιμοποιούνται πάνω από 16.000 διαφορετικές χημικές ουσίες στα πλαστικά, όπως βαφές, σταθεροποιητές, επιβραδυντικά φλόγας. Πολλές εξ αυτών είναι επιβεβαιωμένο ότι έχουν αρνητικές επιδράσεις στην υγεία, σε όλα τα στάδια της ζωής.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα μικροπλαστικά και νανοπλαστικά, προερχόμενα από διάσπαση απορριμμάτων, εισερχόμενα στον οργανισμό μέσω νερού, τροφής ή αέρα. Έχουν εντοπιστεί σε αίμα, εγκέφαλο, πλακούντα, σπέρμα και μητρικό γάλα και σχετίζονται ήδη με εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιοπάθειες.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ότι ενώ τα πλαστικά θεωρούνται «φτηνά», το πραγματικό τους κόστος είναι τεράστιο. Η ζημία στην υγεία μόνο από τρεις πλαστικές χημικές ουσίες —PBDE, BPA και DEHP— ανέρχεται σε 1,5 τρισ. δολάρια ετησίως σε 38 χώρες.