Το βλέμμα στις καλύψεις κατοικιών στρέφουν οι ασφαλιστικές

Στέφανος Kοτζαμάνης
kotzamanis@euro2day.gr

Ένα από τα βασικά ζητούμενα για τις ασφαλιστικές εταιρείες αποτελεί το κατά πόσο θα επηρεαστεί θετικά η φετινή παραγωγή στις καλύψεις κατοικιών, καθώς πρόκειται για έναν τομέα που έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, ευνοείται από τα μέτρα που έχει ψηφίσει η κυβέρνηση το τελευταίο εξάμηνο και συνήθως συνοδεύεται από κερδοφόρο τεχνικό αποτέλεσμα.

Σύμφωνα ωστόσο με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, το ποσοστό των κατοικιών που είναι ασφαλισμένο συνεχίζει μέχρι και σήμερα να υπολείπεται του 20%, με κύριο μοχλό τα σπίτια τα οποία έχουν αποκτηθεί μέσω τραπεζικού δανεισμού και η ασφάλισή τους αποτελεί προϋπόθεση της δανειακής σύμβασης.

Μια ευχάριστη εξέλιξη για τις ασφαλιστικές εταιρείες είναι ότι μέσα στο 2025, για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια, θα δούμε μια αξιοσημείωτη αύξηση στον αριθμό των ακινήτων που αποκτώνται μέσα από τραπεζικό δανεισμό. Ένας από τους λόγους είναι το πρόγραμμα «Σπίτι μου Νο2» το οποίο μέσω των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μειώνει δραστικά το πραγματικό επιτόκιο με το οποίο επιβαρύνονται οι δικαιούχοι

Πέραν όμως του συγκεκριμένου προγράμματος, οι τράπεζες είναι διατεθειμένες να επεκτείνουν την παρουσία τους στη στεγαστική πίστη, χαλαρώνοντας κάποιες φορές τα κριτήρια των εγκρίσεων (άλλωστε έχει βελτιωθεί και η γενικότερη κατάσταση στην οικονομία) και ενίοτε χορηγώντας δάνεια με χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής των δανειοληπτών επί του κόστους απόκτησης του ακινήτου. Γενικότερα, οι τράπεζες επιθυμούν να αυξήσουν τη χορηγητική τους βάση, με στόχο να αναπληρώσουν τις απώλειες από την προβλεπόμενη αποκλιμάκωση του καθαρού τους επιτοκιακού περιθωρίου.

Όμως, από την «επιστροφή» των τραπεζών στη στεγαστική πίστη, τη μερίδα του λέοντος αναμένεται να καρπωθούν εκείνες οι ασφαλιστικές εταιρείες που συνεργάζονται με τα τραπεζικά δίκτυα στις γενικές καλύψεις (π.χ. Εθνική Ασφαλιστική με Εθνική Τράπεζα, Generali μα Alpha Bank, Eurolife με Eurobank και Ergo με Πειραιώς).

Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή την περίοδο ξεκίνησαν και πάλι οι καταγγελίες φορέων (π.χ. βλέπε Επαγγελματικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης) που κατηγορούν τις τράπεζες για υιοθέτηση αθέμιτων πρακτικών, προκειμένου να κατευθύνουν τους πελάτες τους στις συνεργαζόμενες με αυτές ασφαλιστικές.

Τα κρατικά κίνητρα
Ωστόσο μεγαλύτερο πεδίο ανάπτυξης για την ασφάλιση κατοικιών σε σχέση με αυτό των νέων στεγαστικών δανείων, ανοίγεται μέσα από την περυσινή αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, σύμφωνα με την οποία:

α) Διπλασιάζεται η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ στο 20% για τις κατοικίες αξίας κάτω των 500.000 ευρώ, σε όσους τις ασφαλίσουν έναντι σεισμού, πλημμύρας και φωτιάς και

β) Διατηρείται η έκπτωση του ΕΝΦΙΑ στο 10% για τα ακριβότερα σπίτια, ωστόσο σε αυτά δεν θα δίδεται οποιαδήποτε κρατική ενίσχυση σε περίπτωση φυσικής καταστροφής.

Με δεδομένο ότι η θέσπιση του κινήτρου της μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 10% που είχε ψηφιστεί το καλοκαίρι του 2023 δεν απέφερε πέρυσι μεγάλα οφέλη στον ασφαλιστικό κλάδο (το ποσοστό κάλυψης των κατοικιών διευρύνθηκε μόλις κατά περίπου δύο μονάδες και αυτό παρά το ότι είχαν μεσολαβήσει οι πλημμύρες της Θεσσαλίας) ελπίζεται πως φέτος τα πράγματα θα εξελιχθούν καλύτερα. Και αυτό, όχι μόνο γιατί το κίνητρο έχει διπλασιαστεί, αλλά και επειδή ολοένα και περισσότεροι παράγοντες από το χώρο της πολιτικής και της τοπικής αυτοδιοίκησης (π.χ. ο δήμαρχος Βόλου) προτρέπουν τους πολίτες να ασφαλίσουν τα σπίτια τους και τα οχήματά τους, με το σκεπτικό ότι το κράτος δεν θα έχει την οικονομική δυνατότητα να τους αποζημιώσει στην περίπτωση μιας μεγάλης φυσικής καταστροφής.

Πέραν αυτών, οφέλη για τον ασφαλιστικό κλάδο θα προκύψουν πιθανότατα και από τη διεύρυνση των καλύψεων σε ήδη υπάρχοντα συμβόλαια, προκειμένου αυτά να πληρούν τις απαιτήσεις του νόμου και να δικαιούνται την έκπτωση στον καταβαλλόμενο ΕΝΦΙΑ.

Τα στοιχεία
Με το σύνολο των κατοικιών στη χώρα να ανέρχεται σε 6.371.901 (πηγή ΕΛΣΤΑΤ) και τον αριθμό των ασφαλισμένων σπιτιών στις 31 Μαρτίου του 2024 να υπολογίζεται στις 1.166.065 (πηγή Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος) τότε προκύπτει πως μόλις το 18,3% του συνόλου των κατοικιών είχε κάποιου είδους ασφάλιση κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα της ΕΑΕΕ, τα συμβόλαια τα οποία ήταν σε ισχύ την 31η Μαρτίου 2024 ανήλθαν στα 1.166.065 (έναντι 1.159.332 συμβολαίων σε ισχύ την 31η Δεκεμβρίου 2023) και ως εκ τούτου το ποσοστό ασφαλιστικής κάλυψης κατοικιών της χώρας είχε διαμορφωθεί σε 18,3% (έναντι 18,2% στην έρευνα των συμβολαίων σε ισχύ την 31η Δεκεμβρίου 2023).

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ δεν αυξήθηκε ουσιαστικά το πλήθος των ασφαλισμένων κτιρίων κατά το πρώτο τέταρτο του 2024, διευρύνθηκε κατά 6,3% το ποσοστό αυτών που εμπίπτουν στις καλύψεις για την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ. Άρα διαπιστώνεται ότι σταδιακά τα συμβόλαια περιουσίας εμπλουτίζονται με το σύνολο των καλύψεων για τα καταστροφικά γεγονότα που προβλέπει ο νόμος.